اسید دیسکلر چیست؟
همانطور که آب زیرزمینی قبل از اینکه در دسترس شما قرار بگیرد در میان سنگ و خاک حرکت می کند، مقدار کمی از مواد معدنی مانند منیزیم و کلسیم را در خود حل می کند. این مواد معدنی باعث سختی آب شده که می تواند اثرات مخربی بر کیفیت آب داشته باشد. آب سخت علاوه بر ایجاد رسوب و تاثیر مخربی که بر روی تجهیزات می گذارد، می تواند باعث جلوگیری از کف کردن مواد شوینده و حتی آسیب به بدن شما شود. رسوب زمانی تشکیل می شود که مواد معدنی و املاح خاصی مانند کلسیم و منیزیم در آب رسوب کرده و بر روی سطوحی مانند لوله ها، مبدل های حرارتی و سایر تجهیزات انباشته شوند. رسوب زدا برای کاهش این مسائل در کاربردهای مختلف استفاده می شود.
دیسکلر که بر پایه اسید هیدروکلریک ساخته شده است به عنوان بازدارنده رسوب یا ضد رسوب نیز شناخته می شود و نقش مهمی در تصفیه آب، به ویژه در جلوگیری از تشکیل رسوب دارد. اسید دیسکلر برای حل و از بین بردن رسوب و بهبود کارایی و عملکرد سیستم های مختلف مبتنی بر آب فرموله شده است.
مشخصات و ساختار دیسکلر
ساختار دیسکلر مورد استفاده در تصفیه آب می تواند بر اساس فرمولاسیون خاص و کاربردهای مورد نظر آن متفاوت باشد. رسوب زداهای اسیدی، ترکیبات شیمیایی هستند که برای حل و حذف رسوبات معدنی، به ویژه آنهایی که توسط مواد معدنی مانند کربنات کلسیم، سولفات کلسیم و سایر اکسیدهای فلزی تشکیل شده اند. جزء اصلی در رسوب زداهای اسیدی از جمله دیسکلر، یک ماده اسیدی بوده و برای این منظور از اسیدهای مختلفی استفاده می شود. از جمله اسیدهای رایج برای ساخت دیسکلر می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• اسید هیدروکلریک (HCl): یک اسید معدنی قوی است که با مواد معدنی کربنات واکنش نشان داده و دی اکسید کربن و آب تشکیل می دهد و به تجزیه و از بین بردن رسوب کمک می کند.
• اسید سولفامیک (H3NSO3): یک اسید ملایم و غیر خورنده است که اغلب در رسوب زدا استفاده می شود. در انحلال رسوب مؤثر است و برای استفاده در سیستم هایی که خوردگی در آن ها نگران کننده است در مقایسه با اسیدهای قوی تر مانند اسید هیدروکلریک، ایمن تر است.
• اسید سیتریک (C6H8O7): یک اسید آلی ضعیف است که از مرکبات به دست می آید. از اسیدهای معدنی ملایم تر است و اغلب در مواد رسوب زدا برای کاربردهایی که نیاز به رسوب زدایی ملایم تری است، مانند مصارف خانگی، استفاده می شود.
• اسید فسفریک (H3PO4): اسید فسفریک اسید دیگری است که در حل کردن رسوبات مؤثر بوده و اغلب برای کاربردهایی انتخاب می شود که اسید کمتر تهاجمی لازم باشد.
• اسید استیک (CH3COOH): اسید استیک که معمولاً در صورت رقیق شدن به عنوان سرکه شناخته می شود، گاهی اوقات در کاربردهای رسوب زدایی ملایم استفاده می شود. این اسید نسبت به سایر اسیدها حالت تهاجمی کمتری دارد و برای کاربردهای خانگی و تجاری مناسب است.
در جدول زیر مشخصات فنی و ظاهری دیسکلرهای اسیدی و غیر اسیدی به طور خلاصه آورده شده است:
مشخصات | توضیحات |
نوع محصول | دیسکلرهای اسیدی شامل اسیدهایی مانند اسید استیک، اسید هیدروکلریک، اسید سیتریک و اسید فسفریک هستند. دیسکلرهای غیر اسیدی معمولاً حاوی ترکیبات شیمیایی حل کننده یا ضد رسوب بدون اسید هستند. |
غلظت | بسته به نوع دیسکلر، غلظت معمولاً روی بسته بندی ذکر می شود، مثلاً 5٪ اسید استیک یا 10٪ اسید سیتریک. |
بسته بندی | در بطری های پلاستیکی، ظروف فشرده سازی یا بسته بندی های مناسب برای استفاده و ایمنی عرضه می شود. |
رنگ و ظاهر | به شکل مایع یا پودری که ممکن است سفید، شفاف، یا زرد باشد و بسته به نوع و برند محصول متفاوت است. |
رایحه | برخی دیسکلرها دارای رایحه مخصوص به خود هستند، مانند رایحه اسید استیک که ممکن است تند باشد و برخی بدون بو هستند. |
کاربرد | مناسب برای حذف رسوبات کلسیمی و معدنی در تجهیزات گرمایشی، بویلرها، دستگاه های قهوه ساز و سیستم های دیگر. |
دسته بندی | به دو نوع اسیدی و غیر اسیدی تقسیم شده که هرکدام بسته به نیاز، انتخاب و استفاده می شوند. |
انواع اسید دیسکلر
اسید دیسکلر با حل کردن رسوبات معدنی، کارایی تجهیزات صنعتی و تاسیسات حرارتی را بهبود می بخشد. با توجه به خاصیت اسیدی بالا، در برخی انواع اسید دیسکلر از مواد حفاظت کننده یا اینهیبیتور (Inhibitor) استفاده می شود تا از خوردگی تاسیسات جلوگیری شود. علاوه بر این، ترکیبات خیس کننده یا سورفکتانت نیز به آن افزوده می شوند تا کارایی حل شدن رسوبات را افزایش دهند.
انواع اسید دیسکلر شامل موارد زیر می شوند:
• اسید دیسکلر 24 درصد (دیسکلر معمولی): این نوع دیسکلر برای مصارف عمومی رسوب زدایی استفاده می شود و درصد خلوص آن 24 درصد است.
• اسید دیسکلر 33 درصد (دیسکلر ویژه): با نام دیسکلر خالص یا سوپر دیسکلر نیز شناخته شده که این اسید 33 درصد خلوص داشته و برای مصارف صنعتی با نیازهای خاص استفاده می شود.
• اسید دیسکلر 33 درصد همراه با اینهیبیتور: این نوع اسید دارای ماده ضدخوردگی (اینهیبیتور) است که از آسیب به تجهیزات فلزی جلوگیری می کند. همچنین به عنوان سوپر دیسکلر با مواد ضدخورندگی نیز شناخته می شود.
• اسید دیسکلر استخری: به دلیل خوردگی بالا، تنها برای رسوب زدایی کاشی ها و تجهیزات استخر مناسب است و از لعاب و رنگ کاشی ها محافظت می کند.
• اسید دیسکلر بدون بو: این اسید اغلب پایه گیاهی داشته و برای رسوب زدایی تجهیزات استیل و قطعات حساس استفاده می شود.
• اسید دیسکلر پودری: برخلاف دیگر انواع مایع دیسکلر، به صورت پودر عرضه می شود و برای حل شدن در آب و رسوب زدایی کاربرد دارد.
• اسید دیسکلر الکترولیز با آهن بسیار پایین: این اسید که به اسید پتروشیمی معروف است، دارای گوگرد پایین تر و کیفیت بالاتری بوده و برای کاربردهای خاص صنعتی استفاده می شود.
آیا اسید دیسکلر همان جوهر نمک است؟
در واقع، دیسکلر و جوهرنمک از یک ترکیب اصلی یعنی اسید کلریدریک (HCl) تشکیل شده اند و هر دو خاصیت جرم گیری و رسوب زدایی قوی دارند. اما تفاوت های مهمی بین این دو وجود دارد:
1. درصد خلوص: دیسکلر معمولاً با درصد خلوص بالاتری (معمولاً 33 درصد) در مقایسه با جوهرنمک عرضه می شود که در برخی کاربردهای صنعتی نیازمند خلوص بالا، مانند شستشوی دیگ بخار و تجهیزات صنعتی، مورد استفاده قرار می گیرد.
2. وجود اینهیبیتور (ضد خوردگی): در دیسکلر معمولاً مواد ضد خوردگی (اینهیبیتور) اضافه می شود تا از آسیب به تجهیزات فلزی جلوگیری شود، در حالی که جوهرنمک معمولاً فاقد این مواد محافظ است.
بنابراین، می توان گفت که دیسکلر نوعی جوهرنمک صنعتی و تقویت شده است که به ویژه برای کاربردهای صنعتی و شرایطی که نیاز به محافظت بیشتر از تجهیزات است، طراحی شده است.
کاربرد اسید دیسکلر
دیسکلر به عنوان رسوب زدا نقش مهمی در سیستم های تصفیه آب و تجهیزات صنعتی ایفا می کند. این ماده شیمیایی برای حذف رسوبات معدنی مانند کربنات کلسیم و منیزیم که در لوله ها، مبدل های حرارتی، دیگ های بخار و سیستم های خنک کننده تجمع می کنند، استفاده می شود. از جمله کاربردهای اسید دیسکلر در مصارف مختلف می توان به موارد زیر اشاره کرد:
سیستم های بویلر
دیسکلر یا رسوب زدای اسیدی برای حذف رسوبات در سیستم های دیگ بخار استفاده می شود. جرم گیری و تجمع رسوب روی لوله های دیگ بخار و مبدل های حرارتی می تواند بازده انتقال حرارت را کاهش داده و منجر به افزایش مصرف انرژی شود. رسوب زدایی دوره ای از طریق استفاده از دیسکلر به حفظ عملکرد مطلوب کمک می کند.
مبدل های حرارتی
در فرآیندهای صنعتی و سیستم های HVAC، از رسوب زدای اسیدی برای حل کردن و حذف رسوبات روی سطوح تبادل حرارتی استفاده می شود. استفاده از این محصول باعث افزایش راندمان انتقال حرارت خواهد شد.
برج خنک کننده
دیسکلرها برای تمیز کردن و از بین بردن رسوب اجزای برج خنک کننده از جمله لوله ها و مبدل های حرارتی استفاده می شوند. این امر از تأثیر منفی پوسته شدن تجهیزات بر راندمان تبادل حرارت جلوگیری می کند.
سیستم های اسمز معکوس (RO)
دیسکلر برای تمیز کردن و حفظ کارایی غشاهای RO از طریق حل کردن رسوبات معدنی مورد استفاده قرار می گیرد. این امر به جلوگیری از رسوب کمک کرده و عملکرد تصفیه آب را حفظ می کند.
سیستم لوله کشی
برای جلوگیری و حذف رسوبات رسوب بر روی خطوط لوله و سیستم های لوله کشی می توان از دیسکلر استفاده کرد. این امر به ویژه در مناطقی با آب سخت که در آن، رسوب مواد معدنی می تواند منجر به انسداد مسیر هدایت آب شود، مهم است.
کندانسورهای تبخیری
رسوب زداهای اسیدی به جلوگیری از تشکیل رسوب روی لوله ها و سطوح کندانسورهای تبخیری کمک می کنند. این امر برای حفظ کارایی این سیستم ها در کاربردهای تهویه مطبوع و تبرید مهم است.
آبگرمکن و پکیج
یکی از مشکلاتی که سیستم آبگرمکن و پکیج دارد، رسوبات ایجاد شده در سیستم است که عملکرد آن را دچار اختلال می کند. رسوب زداهای اسیدی برای از بین بردن رسوبات در این تجهیزات استفاده می شوند. این امر انتقال حرارت کارآمد را تضمین کرده و از کاهش عملکرد آبگرمکن و پکیج در طول زمان جلوگیری می کند.
اسید دیسکلر استخر
دیسکلر استخر برای از بین بردن رسوبات و جرم های کاشی های کف و دیواره های استخر استفاده می شود. همچنین این ماده قابلیت رسوب زدایی فلزات را دارد، اما استفاده مداوم می تواند باعث خوردگی فلزات شود.
صنعت نفت و گاز
در صنعت نفت و گاز برای تمیز کردن خطوط لوله و تجهیزات مورد استفاده از دیسکلر به عنوان ماده رسوبزدا استفاده شده تا از تجمع رسوب که میتواند جریان سیالات را مختل کند، جلوگیری شود.
صنایع غذایی و آشامیدنی
رسوب زداهای اسیدی در صنایع غذایی و نوشیدنی برای تمیز کردن و رسوب زدایی تجهیزاتی مانند بویلرها، مبدل های حرارتی و ماشین آلات پردازش استفاده می شوند.
نحوه مصرف اسید دیسکلر
برای استفاده از اسید دیسکلر در رسوب زدایی سیستم ها، ابتدا اسید را وارد مدار آب دستگاه کنید تا به کمک پمپ در سیستم به گردش درآید. اسید با گردش در دستگاه رسوبات را در خود حل می کند. بعد از گذشت حدود 15 دقیقه، سیستم را تخلیه کرده و با آب تمیز شستشو دهید تا باقی مانده های اسید و رسوبات حذف شوند. اگر در طی فرایند، رنگ اسید کدر شود، نشان دهنده اثرگذاری آن بر رسوبات است. همچنین، برای رسوبات سطحی، می توان از روش پاششی استفاده کرد؛ به این صورت که اسید را به طور مستقیم بر روی سطح رسوب دار اسپری کرده و بعد از مدتی آن را شستشو دهید.
عوارض استفاده از اسید دیسکلر
اسید دیسکلر، به طور کلی برای رسوب زدایی ایمن است، اما در صورتی که با احتیاط های لازم استفاده نشود، ممکن است برخی عوارض جانبی به همراه داشته باشد. اگرچه تاکنون گزارشی مبنی بر سوختگی یا آسیب جدی در تماس با پوست یا چشم دریافت نشده است، ممکن است افراد با حساسیت های خاص یا بیماری های زمینه ای واکنش های متفاوتی نشان دهند. همچنین، این اسید حاوی گازهای سمی است، بنابراین استفاده از ماسک صورت برای جلوگیری از استنشاق این گازها ضروری است.
در صورت تماس اسید دیسکلر با پوست، نیازی به نگرانی نیست و می توان آن را با آب معمولی شستشو داد. استفاده از دستکش های معمولی برای محافظت از پوست در هنگام کار با این اسید توصیه می شود. در صورت تماس اسید با چشم یا بروز علائمی مانند خارش یا حساسیت پوستی، شستشو با آب فوری و مراجعه به پزشک در صورت نیاز الزامی است.
خرید دیسکلر
توجه به این نکته ضروری است که استفاده از دیسکلر باید به دقت کنترل شود و برای جلوگیری از آسیب رساندن به تجهیزات و اطمینان از محافظت از پرسنل، اقدامات ایمنی باید رعایت شود. انتخاب رسوب زدای اسیدی به نوع رسوب موجود و سازگاری مواد تجهیزات تحت درمان بستگی دارد. علاوه بر این، شیوه های دفع مناسب محلول های دیسکلر مصرف شده باید مطابق با مقررات زیست محیطی دنبال شود.
مجموعه آبین یکی از معتبرترین مراکز برای خرید دیسکلر و سایر تجهیزات مورد استفاده در صنعت تصفیه آب است. شما می توانید برای خرید محصول موردنظر خود به وب سایت فروشگاه مراجعه کرده و یا در صورتی که نیاز به دریافت مشاوره در این زمینه دارید، با کارشناسان مجموعه در تماس باشید. کلیه خدمات مشاوره آبین به صورت رایگان به شما ارائه می شود.