فلومتر (دبی سنج)

فلومتر یا دبی سنج چیست؟

فلومتر یک دستگاه هوشمند است که با رعایت استانداردهای لازم، عملکرد مطلوبی برای اندازه‌گیری دبی سیال دارد. در بسیاری از سیستم‌ها اندازه‌گیری میزان جریان سیال اهمیت زیادی دارد که در این صورت باید از فلومتر یا دبی سنج استفاده کنید. فلومتر هوشمند دقت بالایی در اندازه‌گیری دارد و با توجه به این موضوع کاربرد بالایی در صنایع مختلف دارد.

یکی دیگر از مزیت‌های این ابزار دقیق، مقاومت بالا در برابر حرارت و خوردگی است که باعث شده تا در شرایط محیطی مختلف قابل استفاده باشد. رعایت استانداردهای لازم برای ساخت این فلومتر باعث شده تا دقت و سرعت بالایی در اندازه گیری داشته باشد. داشتن دقت بالا در اندازه گیری باعث شده تا جریان سنج های هوشمند را بتوانید در تمام سیستم‌ها مورد استفاده قرار دهید.

از فلومترهای هوشمند می‌توانید در تمام سیستم‌هایی که به اندازه‌گیری دبی و سرعت سیال نیاز دارند، استفاده کنید. با این حال مهم‌ترین کاربردهای فلومترهای هوشمند در مواردی از قبیل صنایع کشاورزی، باغبانی و دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی است. برای نصب و راه‌اندازی فلومتر باید تمام نکات و پارامترهای لازم را رعایت کنید. عدم توجه به این موضوع می‌تواند مشکلات زیادی را به دنبال داشته باشد.

برای سنجش و اندازه گیری دبی سیالات عبوری از لوله در سیستم‌ها و دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی از فلومتر یا دبی سنج استفاده می‌شود. جریان سیالات در صنایع مختلف اهمیت بسیار زیادی دارد. فلومترها با توجه به شرایط آب عبوری از لوله، تغییر وضعیت می‌دهند و تغییر وضعیت را به داده‌های دیجیتال یا آنالوگ تبدیل می‌کنند. در عملکرد فلومتر پارامترهایی مانند فشار، چگالی، ویسکوزیته، سرعت جریان سیال، سطح جریان بدون مایع، دمای سیال، رسانایی الکتریکی، سرعت صوت، رسانایی صوتی مؤثر هستند.

مزایای فلومتر

فلومتر در مصارف خانگی و صنعتی بسیار پرکاربرد است. از مهم‌ترین مزیت‌هایی که استفاده از دبی سنج هوشمند دارد، باید به موارد زیر اشاره کرد:

• نصب راحت در سیستم یکی از مهم‌ترین مزیت‌های فلومتر هوشمند است.
• صفحه نمایش فلومتر به صورتی است که می‌توانید اطلاعات اندازه‌گیری شده را به راحتی مشاهده کنید.
• این دستگاه قابلیت ذخیره اطلاعات اندازه‌گیری شده و امکان مقایسه اطلاعات قبلی با داده‌های اندازه‌گیری شده را دارد.
• از مهم‌ترین مزیت‌های این ابزار، دقت بالا در اندازه گیری است.
• فلومتر هوشمند سرعت بالایی در اندازه‌گیری دارد. 
• جنس بدنه فلومترهای هوشمند به صورتی است که در برابر حرارت و خوردگی مقاومت بالایی دارد و می‌تواند در شرایط محیطی مختلف به کار رود. 
• از دیگر مزایای این جریان سنج مواردی از قبیل تست تعادل آب، تست گرمایش، نظارت بر بهره‌وری انرژی و ... هستند.

انواع فلومتر بر اساس عملکرد آن ها 

فلومترها به علت تفاوت شرایط آب مانند دما، چگالی، محل اندازه‌گیری و دیگر فاکتورها در مدل‌های مختلفی ساخته می‌شوند. فلومتر مناسب با توجه به فرآیند، محیط و همچنین قیمت انتخاب می‌شود. انواع فلومتر برای سنجش جریان آب عبارتند از:

فلومتر فشار دیفرانسیل (DP)

فلومتر فشار دیفرانسیل (DP) یکی از ابزارهای بسیار مهم در سیستم‌های تصفیه آب است که به طور گسترده در بخش‌های مختلف این سیستم‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه با اندازه‌گیری فشار دیفرانسیل بین دو نقطه در یک لوله یا کانال، قادر است جریان سیال یا دبی را با دقت تعیین کند. 

در سیستم‌های تصفیه آب، فلومترهای DP به ویژه در مراحل مختلف مانند فرآیندهای فیلتراسیون و دیگر فرآیندهای مربوط به تصفیه آب جهت اندازه‌گیری نرخ جریان استفاده می‌شوند. با استفاده از اطلاعات ارائه شده توسط این فلومتر آب، می‌توان میزان جریان سیال و نقاطی که نیاز به بهبود، تنظیم یا عیب‌یابی دارند را شناسایی کرد. علاوه بر این، فلومترهای DP به مهندسان و اپراتورها امکان می‌دهند تا به راحتی عملکرد سیستم را نظارت کرده و اقدامات لازم برای بهبود کارایی و کاهش هدررفت منابع را انجام دهند. 

دبی سنج‌های جابجایی مثبت (PD)

دبی سنج‌ جابجایی مثبت (PD) در دسته دبی سنج‌های مکانیکی قرار گرفته و عملکرد آن به گونه‌ای است که با عبور حجم معینی از سیال، میزان دبی آن را اندازه‌گیری می‌کند. با عبور آب از روی اجزای متحرک داخلی فلومتر جابجایی مثبت، اجزای داخلی نیز حرکت کرده و هنگام قطع جریان، حرکت آن‌ها متوقف می‌شود.

این ابزار دارای محفظه‌هایی نیز هست که برای مسدود کردن جریان و یک سیستم از چرخ‌دنده و سایر اجزا که میزان عبور سیال را تعیین می‌کنند. فلومتر PD معمولا به صورت خطی بوده و با شمارش تعداد انبساط محفظه و دانستن حجم هر انبساط، حجم کل سیال عبوری از آن را محاسبه می‌کند.

دبی سنج‌های سرعت

دبی سنج‌های سرعت همانطور که از نام آن‌ها مشخص است، به عنوان ابزاری برای اندازه‌گیری سرعت جریان آب در سیستم‌های تصفیه مورد استفاده قرار می‌گیرند. در سیستم‌های تصفیه آب، دبی سنج‌های سرعتی به صورت معمول در مراحل مختلف فرآیند تصفیه از جمله در مراحل فیلتراسیون، کلرزنی، و ته نشینی ذرات جامد استفاده می‌شوند. با اندازه‌گیری سرعت جریان آب در این مراحل، می‌توان به دقت تاثیر عوامل مختلفی مانند تغییرات فشار، دما، و ترکیب شیمیایی آب را بر عملکرد سیستم‌های تصفیه بررسی کرد. علاوه بر این، با کمک دبی سنج‌های سرعتی، می‌توان میزان مصرف انرژی مورد نیاز برای پمپ‌ها و تجهیزات دیگر در سیستم‌های تصفیه آب را نیز بهبود بخشید.

فلومتر الکترومغناطیسی

فلومتر الکترومغناطیسی به عنوان یک ابزار محوری در سیستم‌های تصفیه آب عمل کرده و اندازه گیری دقیق نرخ جریان سیال را تسهیل می‌کند. عملکرد این دبی سنج آب براساس قانون القای فارادی بوده و به صورتی است که یک میدان مغناطیسی از طریق جریان آب ایجاد کرده و سنسورهای مغناطیسی موجود در دستگاه اندازه‌گیری میزان تغییرات این میدان را انجام می‌دهند. ولتاژ اندازه‌گیری شده توسط این ابزار در نهایت به میزان دبی تبدیل شده و جریان آب را اندازه‌گیری می‌کند. این فلومترها معمولاً دارای دقت بالا و عملکرد پایداری هستند که امکان اندازه‌گیری دقیق جریان آب را فراهم می‌کنند. 

فلومتر التراسونیک

فلومترهای اولتراسونیک با اندازه گیری دقیق جریان آب بدون نیاز به قطعات متحرک و از طریق امواج اولتراسونیک نقش مهمی در تعیین سرعت جریان سیال از لوله در سیستم‌های تصفیه آب ایفا می‌کنند. این دستگاه فلومتر با ارسال سیگنال‌های اولتراسونیک در جهت جریان سیال و خلاف آن، می‌تواند تفاوت زمان‌های عبور را اندازه‌گیری کرده و امکان محاسبه دقیق نرخ جریان را فراهم کند.

فلومتر توربینی

فلومترهای توربینی دارای عملکرد مکانیکی بوده و بر اساس اصل جریان سیال از روتور توربین عمل کرده و باعث می‌شوند که این قطعات با سرعتی متناسب با سرعت جریان سیال بچرخند. درنهایت چرخش توربین به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌شود که متناسب با نرخ جریان بوده و می‌تواند برای اهداف نظارت و کنترل در سیستم تصفیه آب مورد استفاده قرار بگیرد.

فلومترهای توربینی اغلب به دلیل محدوده اندازه گیری گسترده، سازگاری با انواع مختلف سیالات و حداقل نیازهای تعمیر و نگهداری، نسبت به سایر مدل‌ها ترجیح داده می‌شوند. این ویژگی‌ها، جریان سنج آب توربینی را به یک گزینه مناسب و مقرون به صرفه برای تاسیسات تصفیه آب تبدیل می‌کند.

ورتکس (مکانیکی)

اساس کار فلومتر ورتکس، ایجاد گردشهای ورتکس (گردابه‌ها) در جریان سیال بوده که در دسته دبی سنج‌های مکانیکی قرار می‌گیرد. فلومتر گردابی شامل یک بدنه بلوفی است که عمود بر جهت جریان در لوله قرار گرفته است. هنگامی که سیال از کنار این جسم بلوف عبور می‌کند، باعث ایجاد گرداب‌هایی در پایین دست می‌شود. در پایین دست این بدنه، حسگرهایی برای تشخیص این گرداب‌ها و تولید سیگنال تعبیه شده است.

سیگنال تولید شده درنهایت مورد پردازش قرار گرفته و میزان دبی آب را مشخص می‌کنند که این میزان از طریق نمایشگر فلومتر نمایش داده می‌شود.

جریان سنج جرمی

دبی سنج جرمی یا مس فلومتر(Mass Flow Meter) نوعی دبی سنج است که دبی جرمی سیال در حال حرکت در لوله را به دقت اندازه گیری می‌کند. در این نوع فلومترها از دو فناوری کوریولیس و حرارتی برای اندازه‌گیری میزان دبی جرمی سیال استفاده می‌شود.

اینرسی متر که به عنوان جریان سنج کوریولیس شناخته می‌شود، از اثر کوریولیس برای اندازه گیری دبی جرمی استفاده می‌کند. فلومترهای جرمی حرارتی همچنین دبی جرمی سیال را بر اساس اصول انتقال حرارت با استفاده از المنت حرارتی و سنسورهای دما اندازه گیری می‌کنند.

کاربردهای فلومتر

فلومتر برای اندازه‌گیری جریان سیال مورد استفاده قرار می‌گیرد. مهم‌ترین کاربردهای این محصول عبارتند از:

1- اندازه‌گیری دبی سیالات شامل مایع، گاز یا بخار
2- اندازه‌گیری مقدار سیال عبوری مانند گاز و ... در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
3- اندازه‌گیری دقیق سیال عبوری در کنتورهای خانگی و ...
4- اندازه‌گیری دبی جریان های بسیار بزرگ یا کوچک
5- اندازه‌گیری مقدار بخار یا گاز در لوله 
6- اندازه‌گیری میزان جریان خطی، غیر خطی، جرمی یا حجمی مایع یا گاز

راهنمای انتخاب فلومتر مناسب مصارف مختلف

انتخاب فلومتر مناسب با سیستم تصفیه آب، مستلزم درنظر گرفتن نکات مختلفی است که در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم:

• نوع فلومتر: نوع فلومتر را انتخاب کنید که متناسب با نیازهای خاص سیستم تصفیه آب شما باشد، زیرا فناوری مورد استفاده در ساخت این تجهیزات هر کدام برای انواع خاصی از سیال مناسب است. 

• دقت اندازه گیری: دقت اندازه گیری به ویژه در سیستم‌های تصفیه آب بسیار مهم است. اطمینان حاصل کنید که فلومتر می‌تواند میزان دبی را با توجه به نیازهای سیستم شما به دقت اندازه گیری کند.

• پارامترهای خاص سیستم: برای انتخاب دبی سنج مناسب، پارامترهایی مانند چگالی سیال، فشار، دما و هرگونه افت فشار را در نظر بگیرید. این عوامل می‌توانند بر نحوه عملکرد فلومتر در سیستم شما تأثیرگذار باشند.

• مواد و استانداردها: مطمئن شوید که فلومتر از مواد مناسب برای استفاده در محیط های تصفیه آب ساخته شده است. همچنین اطمینان حاصل کنید که فلومتر استانداردهای لازم را برای عملکرد مناسب دارد.

• سازگاری محیطی: اطمینان حاصل کنید که فلومتر انتخابی با شرایط محیطی سیستم تصفیه آب شما از جمله دما، فشار و شرایط شیمیایی سازگار است.

• الزامات نصب: شرایط نصب فلومتر می‌تواند بر دقت و عملکرد آن تأثیر بگذارد. محدودیت‌های نصب مانند خم شدن لوله ها، شیرها و سایر موارد را در نظر بگیرید. برخی از انواع فلومترها ا نسبت به این اختلالات حساس‌تر هستند.

• قابلیت کالیبراسیون و پیکربندی مجدد: فلومتری را انتخاب کنید که به راحتی قابل کالیبره و پیکربندی مجدد باشد تا اطمینان حاصل شود که عملکرد آن در طول زمان دقیق باقی می‌ماند.

• قیمت و هزینه های نگهداری: قیمت خرید، نصب و نگهداری فلومتر را در نظر بگیرید تا مطمئن شوید که با بودجه شما مطابقت دارد.

لیست قیمت انواع فلومتر و دبی سنج

از جمله پرکاربردترین فلومترهای مورد استفاده در سیستم تصفیه آب، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فلومتر الکترومغناطیسی

• فلومتر التراسونیک

• فلومتر ورتکس یا گردابی

• فلومتر توربینی

تعیین قیمت فلومتر به عوامل مختلفی بستگی دارد. از مهم‌ترین و موثرترین عوامل تعیین قیمت تجهیزات فلومتر، مدل و برند آن است. باید توجه داشته باشید که کاربرد، وزن و جنس این تجهیزات با نیاز شما سیستم متناسب باشد. 

برای اطلاع از قیمت فلومتر باید با متخصصان و کارشناسان در حوزه تصفیه آب در ارتباط باشید. لیست قیمت دبی سنج تغییر می‌کند و بر همین اساس برای انتخاب هر فلومتر باید پیش از اقدام به خرید با کارشناسان آبین تماس بگیرید.