آشنایی با مواد ضدعفونی کننده تصفیه آب
پیش از تصفیه و گندزادیی آب، آلایندههای بسیاری در آن وجود دارد که باید با کمک مواد ضدعفونی کننده آنها را پیش از استفاده از بین ببریم. این مواد بسته به نوع آلاینده ها و مصرف نهایی آب می توانند شامل انواع مختلفی از ترکیبات شیمیایی مثل آب ژاول، کلر، بنزوات سدیم و اسید کلریدریک باشند. در مراحل مختلف فیلتراسیون و تصفیه آب از مواد و روشهایی برای از بین بردن آلایندهها استفاده میشود. مواد ضدعفونی کننده آب را از باکتریها و میکروبهای مضر گندزدایی میکنند.
مزایای استفاده از مواد ضدعفونی کننده
انواع مواد ضد عفونی کننده با از بین بردن باکتری ها، ویروس ها و سایر میکروارگانیسم های مضر، سلامت عمومی جامعه را تضمین می کنند. یکی از مهم ترین مزایای استفاده از مواد ضدعفونی کننده، کاهش خطر انتقال بیماری های واگیردار مانند وبا و حصبه از طریق آب است.
علاوه بر بهبود سلامت عمومی، استفاده از مواد ضدعفونی کننده در تصفیه آب و فاضلاب به محیط زیست نیز کمک می کند. تصفیه فاضلاب قبل از تخلیه به محیط زیست، آلودگی منابع آبی را کاهش داده و از آسیب به اکوسیستم های آبی جلوگیری می کند. همچنین، این فرآیند کیفیت آب را برای استفاده های مجدد صنعتی یا کشاورزی افزایش می دهد.
کاربردهای مواد ضدعفونی کننده
این مواد، ایمنی آب را تضمین کرده و برای مصارف شرب، صنعتی و کشاورزی مناسب می کنند. در ادامه، کاربردهای مواد ضدعفونی کننده در تصفیه آب به تفصیل آمده است:
• از بین بردن میکروارگانیسم های مضر: مواد ضدعفونی کننده مانند کلر، آب ژاول و بنزوات سدیم، باکتری ها، ویروس ها و انگل های موجود در آب را غیرفعال کرده یا از بین می برند. این فرآیند خطر بیماری هایی مانند وبا، اسهال و هپاتیت A را کاهش می دهد.
• پیشگیری از رشد جلبک ها و خزه ها: در مخازن ذخیره آب و سیستم های انتقال، استفاده از این مواد با دوز مشخص مانع رشد جلبک ها و خزه ها می شوند.
• حذف بو و طعم نامطبوع آب: بعضی مواد ضدعفونی کننده ترکیبات آلی و گازهای محلول در آب که باعث ایجاد بو و طعم ناخوشایند می شوند را اکسید کرده و حذف می کنند. این امر به بهبود کیفیت حسی آب آشامیدنی کمک می کند.
• پیشگیری از آلودگی ثانویه در شبکه توزیع: با افزودن مقادیر مشخصی از مواد ضدعفونی کننده مانند کلر به آب، در طول شبکه توزیع، از رشد مجدد میکروب ها و آلودگی ثانویه جلوگیری می شود.
• افزایش ماندگاری آب ذخیره شده: در سیستم های ذخیرهسازی آب مانند تانکرها یا سدها، استفاده از ضدعفونی کننده ها کیفیت آب را برای مدت طولانی تری حفظ می کند و مانع افت کیفیت آن توسط میکروارگانیسم ها می شود.
• تصفیه آب برای مصارف صنعتی: در بسیاری از صنایع مانند تولید دارو یا مواد غذایی، آب باید فاقد هرگونه آلودگی میکروبی باشد. مواد ضدعفونی کننده در این زمینه نقش کلیدی دارند و آب مناسب برای این فرآیندها را تأمین می کنند.
• حفاظت از تجهیزات تصفیه و انتقال آب: این مواد شیمیایی با جلوگیری از تشکیل بیوفیلم و رسوبات آلی، به حفظ کارایی تجهیزات تصفیه و انتقال آب کمک می کنند و عمر مفید آنها را افزایش می دهند.
• تصفیه آب کشاورزی: در برخی شرایط خاص برای آبیاری محصولات کشاورزی و جلوگیری از انتقال عوامل بیماری زا به خاک یا گیاهان، از مواد ضدعفونی کننده استفاده می شود تا سلامت محصولات را تضمین کنند.
استفاده از مواد ضدعفونی کننده تصفیه آب، یکی از ضروری ترین اقدامات برای دستیابی به آبی ایمن و با کیفیت است. هرچند باید میزان استفاده از این مواد به دقت کنترل شود تا از اثرات منفی بر سلامت انسان و محیط زیست جلوگیری گردد.
رایجترین مواد ضدعفونی کننده در تصفیه آب
میتوان از روشها و مواد مختلفی برای ضدعفونی کردن آب استفاده کرد. از رایجترین مواد ضدعفونی کننده باید به گزینههای زیر اشاره کنیم:
• آب ژاول (هیپوکلریت سدیم): آب ژاول یا هیپوکلریت سدیم (NaOCl) یک ماده ضدعفونی کننده قوی با خاصیت اکسیدکنندگی است. این ماده در تصفیه آب و فاضلاب، پاکسازی سطوح، از بین بردن میکروارگانیسم ها، و حتی در صنایع غذایی و دندانپزشکی کاربرد دارد. آب ژاول ناپایدار بوده و در برابر نور و دما تجزیه می شود؛ بنابراین باید در ظروف دربسته و در دمای مناسب نگهداری شود. این ماده با PH قلیایی (حدود 11) به دلیل توانایی حذف باکتری ها و قارچ ها، گزینه ای موثر در تصفیه آب آشامیدنی و استخرها محسوب می شود.
• کلر: کلر یک عنصر شیمیایی است که به سه شکل مایع، جامد و گاز در تصفیه آب و فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد. کلر مایع یا هیپوکلریت سدیم، رایج ترین شکل استفاده در تصفیه آب آشامیدنی و استخرها است. کلر جامد به صورت هیپوکلریت کلسیم، به دلیل پایداری و خاصیت ضدعفونی کنندگی بالا در تصفیه خانه های آب آشامیدنی و استخرها استفاده می شود. کلر گازی نیز، به دلیل خاصیت اکسیدکنندگی و ضدعفونی کنندگی قوی، کاربرد گسترده ای در ضدعفونی فاضلاب و تولید محصولات شیمیایی دارد. این ماده به طور موثری میکروارگانیسم ها و آلاینده ها را از بین می برد اما استفاده از آن به دلیل خطر انفجار و خوردگی باید با دقت انجام شود.
• پرکلرین (هیپوکلریت کلسیم): پرکلرین یا هیپوکلریت کلسیم، یک ماده شیمیایی جامد و پایدار است که به دلیل توانایی تولید کلر فعال، به طور گسترده در تصفیه آب آشامیدنی، استخرها، و فاضلاب مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده با حل شدن در آب، هیپوکلریت تولید می کند که باکتری ها، ویروس ها و جلبک ها را از بین می برد. پرکلرین علاوه بر اثرات ضدعفونی کننده، یک عامل اکسیدکننده قوی است و اثر ضدعفونی ماندگاری را در آب فراهم می کند. به دلیل خاصیت قلیایی این ماده، تنظیم PH در کاربرد آن ضروری است.
• بنزوات سدیم: بنزوات سدیم یک ماده نگهدارنده و ضدعفونی کننده ضعیف است که بیشتر در محیط های اسیدی مانند مواد غذایی و نوشیدنی ها استفاده می شود. این ماده با جلوگیری از رشد باکتری ها و قارچ ها، به افزایش ماندگاری محصولات کمک می کند. بنزوات سدیم همچنین در صنایع دارویی و آرایشی به عنوان یک ماده محافظ برای جلوگیری از آلودگی میکروبی به کار می رود. با اینکه اثر ضدعفونی کننده قوی مانند کلر یا هیپوکلریت ندارد، اما در کاربردهای مرتبط با مواد غذایی و محصولات حساس، نقش حیاتی ایفا می کند.
مقایسه انواع مواد ضد عفونی کننده در تصفیه آب
در جدول زیر انواع مواد ضد عفونی تصفیه آب را با یکدیگر مقایسه می کنیم:
ویژگی ها/مواد | آب ژاول (هیپوکلریت سدیم) | کلر | پرکلرین (هیپوکلریت کلسیم) | بنزوات سدیم |
---|---|---|---|---|
فرمول شیمیایی | NaOCl | Cl₂ (گاز) یا NaOCl/ Ca(OCl)₂ | Ca(OCl)₂ | C6H5COONa |
شکل فیزیکی | مایع | مایع، جامد، گاز | جامد (پودر یا گرانول) | پودر کریستالی سفید |
خاصیت ضدعفونی کننده | قوی | بسیار قوی | بسیار قوی | ضعیف |
کاربرد اصلی | تصفیه آب آشامیدنی و فاضلاب، استخرها | تصفیه آب آشامیدنی و فاضلاب، استخرها | تصفیه آب آشامیدنی و فاضلاب، استخرها | تصفیه آب و نگهدارنده مواد غذایی |
ماندگاری اثر | کوتاه مدت | متوسط | بلند مدت | متوسط |
مقدار pH | قلیایی (حدود 11) | متغیر (بسته به ترکیب) | قلیایی | خنثی |
میزان پایداری | ناپایدار | ناپایدار (کلر گازی بسیار خطرناک) | پایدار | پایدار |
خطرات مصرف | خورنده، سمی | خورنده، سمی، انفجاری | خورنده، نیاز به تنظیم PH | بی خطر در دوز کم |
مورد مصرف | ضدعفونی آب، سفیدکننده سطوح | ضدعفونی آب و فاضلاب، تولید مواد شیمیایی | ضدعفونی استخرها و تصفیه آب | مواد غذایی و آرایشی |
لیست قیمت مواد ضدعفونی کننده
تعیین قیمت مواد ضدعفونی کننده به عوامل مختلفی بستگی دارد. از مهمترین و موثرترین عوامل تعیین قیمت این مواد، بیشتر نوع آن ها است. باید توجه داشته باشید که کاربرد و سطح کیفی و عملکرد این مواد شیمیایی هم در راندمان سیستم تصفیه آب و تعیین قیمت آن موثر است. در نتیجه بهتر است برای خرید مواد ضدعفونی کننده، سطح کیفی را به عنوان مهمترین پارامتر در نظر داشته باشید.
برای اطلاع از قیمت مواد ضدعفونی کننده باید با متخصصان و کارشناسان در حوزه تصفیه آب در ارتباط باشید. لیست قیمت مواد شیمیایی این حوزه مدام تغییر میکند و بر همین اساس برای انتخاب هر ماده باید پیش از اقدام به خرید با کارشناسان آبین تماس بگیرید.