اقتصاد آب، سرفصلی مهم در کشاورزی و صنایع آب مصرف
اقتصاد آب، در بسیاری صنایع که از آب به عنوان یک عامل اصلی استفاده میشود تا حد زیادی حائز اهمیت است. در این صنایع منابع آب کاملا ارزشمند محسوب شده و البته با قیمت بالایی مورد استفاده قرار میگیرند. با توجه به این شرایط، پرداختن به اقتصاد آب یک اصل مهم و اساسی به شمار میرود.
اقتصاد آب به چگونگی تولید، توزیع و مصرف آب در صنایع مختلف مربوط میشود. در صنایعی مثل کشاورزی، با توجه به این مفهوم به بررسی ارزش افزوده تولید و توزیع آب میپردازند.
در بسیاری از موارد هم، نیاز به صادرات آب است. کشورهایی که با کمبود آب و خشکسالی مواجه شدهاند، مجبور به واردات آب هستند که در این شرایط هم آب، یک نوع کالای ارزشمند میباشد و باید برای عرضه آن از اقتصاد آب کمک گرفت.
در ادامه به بررسی مهمترین مواردی که در زمینه مدیریت آب باید به آن توجه شود میپردازیم.
نقش اقتصاد آب در صنایع کشاورزی و آب مصرف
در کشورهای در حال توسعه، توجه به تعرفهها و تعیین هزینههای آب اهمیت زیادی دارد. این موضوع در بسیاری از موارد به عنوان یک منبع درآمد محسوب میشود. از این منبع درآمد میتوان برای تامین هزینههای ناشی از پروژهها استفاده کرد.
در کنار این میتوان با استفاده از این مفهوم باعث پیشرفت و توسعه کشور شد. تصور کنید که با دسترسی به منابع آب، صنایع کشاورزی تا چه اندازه پیشرفت میکند و این موضوع در نهایت به توسعه در زمینههای مختلف منجر میشود. علاوه بر صنایع کشاورزی، منابع آب در مواردی مثل پتروشیمی و فولاد هم نقش مهمی دارند.
اقتصاد آب به مسئولان یک کشور کمک میکند تا منابع آب با سطح کیفی بالا در اختیار افراد قرار بدهند. با توجه به این میتوان از بروز مشکلات مربوط به سلامتی و بیماریهای ناشی از آب آلوده جلوگیری کرد.
برای دسترسی افراد به آب با سطح کیفی بالا، نیاز به انجام مراحل فیلتراسیون و استفاده از مواد شیمیایی مثل کربن اکتیو و رزین تبادل یونی میباشد. تصفیه آب را میتوان با استفاده از روشهای دیگری هم مثل دستگاههای تصفیه آب مجهز به فیلترهای مختلف انجام داد.
اهداف مدیریت تامین و اقتصاد آب
مدیریت تامین آب میتواند اهداف مختلف داشته باشد، که برخی از مهمترین آنها شامل موارد زیر میشود:
• توزیع بهینه آب بین افراد مصرف کننده
• افزایش درآمدهای مربوط به بخش اقتصاد آب
• افزایش مصرف در مناطق در حال توسعه
• مدیریت بحران آب و خشکسالی
• کاهش مصارف غیر ضروری
• کنترل کیفیت آب
• حفاظت از منابع آب
• ایجاد توسعه پایدار در زیرساختهای مربوط به آب
آیا میدانستید که حجم زیادی از منابع آب در بخشی به نام منابع پنهان آب مورد استفاده قرار میگیرد؟ برای دریافت اطلاعات بیشتر در این زمینه مطالعه مقاله "منابع آب پنهان در ایران" توصیه میشود.
اصول مهم در زمینه اقتصاد آب
توجه به برخی نکات و اصول برای تعیین سیاستهای اقتصادی مربوط به آب اهمیت زیادی دارد. برخی از مهمترین این اصول، موارد زیر هستند:
1- تامین مالی و مدیریت اصولی زیر ساختهای آب
در صورت ایجاد سرمایهگذاری برای ساخت سد و تامین آب، نیاز به تامین هزینههای ایجاد شده میباشد. تعرفههای تعیین شده آب هم نمیتواند هزینههای زیرساختی را تامین کند.
جالب اینجاست که کشورهای فقیر به دلیل محدودیت در منابع آبی، نیاز به پرداخت مبالغ بیشتری برای تامین آب دارند که این موضوع باعث فقیرتر شدن آنها میشود. به طور مثال، هزینههای مربوط به این موضوع در مناطق روستایی جنوب صحرای آفریقا 1.6 برابر بیشتر از منطقه دیگری در سراسر جهان میباشد.
برای ایجاد زیرساختهای تامین آب، سرمایهگذاری بلند مدت اهمیت زیادی دارد. این موضوع میتواند تحت تاثیر عوامل مختلفی هم مثل نرخ بازده سرمایهگذاری پایین قرار داشته باشد.
یکی از راه حلهای این موضوع میتواند خصوصیسازی زیرساختها باشد. با این حال تا امروز ثابت نشده که خصوصیسازی میتواند نگرانیها را در این زمینه برطرف کند.
کاهش مصرف آب در زمینه مدیریت اصولی منابع آب اهمیت زیادی دارد. از بهترین راهحلهایی که میتوان در این زمینه ارائه کرد، کشت محصولات کم آب بر میباشد.
2- قیمتگذاری
یکی از اولین مواردی که برای تعیین اقتصادهای مربوط به آب باید در نظر داشت قیمت گذاری میباشد. این موضوع به عوامل مختلفی بستگی دارد، به طور مثال در زمان خشکسالی نیاز به افزایش قیمت است تا تعادل بین عرضه و تقاضا برقرار شود.
برای آب نمیتوان قیمت زیادی تعیین کرد و در واقع قیمت آب هرگز به اندازه ارزش آن نیست. این موضوع باعث میشود تا در تامین هزینههای مربوط به زیرساختها مشکل ایجاد شود. با این حال برای دسترسی افراد مختلف به آب، امکان ارائه آب با هزینه بسیار بالا نمیباشد.
3- حق مالکیت
با اصلاح حقوق مالکیت میتوان با مشکلات مربوط به آب مقابله کرد. حق مالکیت آب همیشه در جامعههای انسانی وجود داشته است. این موضوع برای ایجاد دسترسی در زمینه برداشت و مدیریت آب حائز اهمیت میباشد.
البته قوانین مربوط به حق مالکیت آب تا حد زیادی به کشور و جامعه بستگی دارد. به این نکته توجه داشته باشید که آب در هر جامعهای باید در دسترس عموم قرار داشته باشد، با این حال موارد مربوط به مالکیت زیرساختها توسط فرد یا افراد مالک کنترل میشود.
4- تعیین اهداف مربوط به اقتصاد آب
حتما باید اهداف مربوط به اقتصاد آب را به صورت دقیق تعیین کرد. این موضوع باعث توسعه زیرساختهای مربوط به تامین آب در آینده میشود.
«وب سایت www.abin.ir فرصت دریافت مشاوره رایگان را در کنار ارائه محصولات تصفیه آب صنعتی در اختیار شما قرار داده است. در صورت تمایل برای خرید کالا و نیاز به دریافت مشاوره با شماره تلفن 02122228116 تماس بگیرید.»
محبی
اقتصاد آب و مدیریت صحیح منابع آبی یکی از موضوعاتی بود که میتونستم برای کنفرانس انتخابش کنم که با خوندن این مطلب قشنگ با مفهوم و معانی مختلفی که داره آشنا شدم.