کنترل و مدیریت تبخیر آب در دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه، ششمین دریاچه آب شور در جهان و بزرگترین دریاچه آب شور خاورمیانه محسوب میشود. این دریاچه محل زندگی بسیاری از پرندههای مهاجر است، در کنار این از جاذبههای گردشگری مهم در ایران است و سالانه تعداد زیادی از گردشگران برای دیدن این دریاچه به شمال غرب ایران سفر میکنند.
در سالهای اخیر خشکی دریاچه ارومیه، از مهمترین دغدغههای زیست محیطی ایران به شمار میرود، با این حال به نظر میرسد اقدامات مفیدی در رابطه با جلوگیری از خشکی این دریاچه انجام نشده است.
با مشاهده تصاویر مربوط به حجم آب دریاچه ارومیه متوجه میشوید که این دریاچه تا سالهای آینده به صورت کامل از بین میرود. خشکی کامل این دریاچه به معنی از بین رفتن زیستگاه حیوانات مختلف و پرندههای مهاجر میباشد. این موضوع آسیب گستردهای به محیط زیست ایران وارد میکند.
با توجه به نکتهای که عنوان شد، در نظر گرفتن راه حلهای سریع و کارآمد برای نجات دریاچه ارومیه و زیستگاه اطراف آن اهمیت زیادی دارد. یکی از روشهایی که برای جلوگیری از خشکی کامل دریاچه ارومیه میتواند به کار رود، کنترل و مدیریت تبخیر آب است. در ادامه مطلب به بررسی دقیقتر این راه حل میپردازیم.
چطور میتوان تبخیر آب را در دریاچه ارومیه مدیریت کرد؟
یکی از مهمترین عواملی که باعث خشکی و از بین رفتن دریاچه ارومیه میشود، تبخیر آب در فصول گرم است. به صورتی که بسیاری از افراد تصور میکنند، در صورت عدم اقدام سریع برای حفظ این دریاچه در تابستانهای بعدی به صورت کامل از بین میرود.
برای کنترل و مدیریت تبخیر آب دریاچه ارومیه میتوان از روشهای متفاوتی استفاده کرد. اما روشی که مسئولان تصمیم به انجام آن دارند، انتقال آب از تصفیه خانه فاضلاب به این دریاچه است.
با توجه به این طرح، به صورت سالانه 52 میلیون متر مکعب آب از تصفیه خانه فاضلاب ارومیه وارد دریاچه میشود.
در کنار این، ستاد احیای دریاچه ارومیه، از برنامه ریزی برای انجام راهکارهای دیگری هم مثل لایروبی رودخانهها، سازماندهی آب رودخانهها، انسداد 1200 چاه غیر مجاز، اصلاح آبیاری و ... خبر داده است. اما تاثیر گذاری و اجرای این طرحهای ارائه شده کاملا نامشخص است و به نظر میرسد باید با سرعت بیشتری برای نجات این دریاچه تلاش کرد.
تاثیر وارد کردن فاضلاب تصفیه شده به دریاچه ارومیه
یکی از مهمترین پرسشهایی که با تصمیم به اجرای طرح انتقال فاضلاب تصفیه شده به دریاچه ارومیه مطرح شد، این است که تاثیری گذاری این طرح چقدر است؟ آیا با این روش میتوان دریاچه ارومیه را نجات داد؟ به کارگیری این روش میتواند در مدیریت تبخیر آب تاثیر گذار باشد؟
در پاسخ به این پرسشها باید گفت که انتقال فاضلاب تصفیه شده به دریاچه ارومیه، تا حد زیادی در جلوگیری از خشکی کامل آن تاثیر گذار است. به همین دلیل میتوان عنوان کرد انجام این طرح اهمیت زیادی دارد.
اما بسیاری از کارشناسان محیط زیست، نسبت به کیفیت این آب و مشکلاتی که ممکن است برای حیوانات مهاجر ایجاد شود نگران هستند.
مجریان این طرح بیان کردهاند، که میزان BOD تصفیه خانه فاضلاب ارومیه به اندازه 10 میلی گرم است، که نشان میدهد میتوان از این آب برای نجات دریاچه ارومیه استفاده کرد. طبق گفته کارشناسان، میزان BOD خروجی تصفیه خانه فاضلاب، نباید از 30 میلی گرم بیشتر شود.
* BOD: این عبارت میتواند میزان آلوده بودن فاضلاب را نشان دهد. در واقع هر چقدر میزان BOD بیشتر باشد، آلودگی فاضلاب زیادتر است. BOD، میزان اکسیژنی که باکتری هوازی برای تجزیه مواد آلی موجود در فاضلاب نیاز دارند را نشان میدهد.
سایر روشها برای جلوگیری از نابودی دریاچه ارومیه
برای نجات دریاچه ارومیه میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد، که برخی از آنها شامل موارد زیر میشوند:
1- اصلاح جاده خاکریز در میان دریاچه، برای عبور بهتر آب دریاچه
2- داشتن دقیقترین نظارت برای بهرهبردای آب، برای جلوگیری از سو استفاده
3- اقدام به باز کردن سدهای بلا استفاده برای جلوگیری از نابودی بستر رودخانه
4- جلوگیری از برداشت نمک از بستر دریاچه
5- تسریع در طرح انتقال فاضلاب تصفیه شده به دریاچه
6- اصلاح الگوی آبیاری در کشاورزیهای اطراف این دریاچه
7- تامین هر چه زودتر هزینههای لازم برای اجرای طرحهای موثر در زمینه جلوگیری از تبخیر آب در سدهای اطراف و دریاچه
8- کمک گرفتن از مردم برای نجات دریاچه
9- بستن چاههای غیر مجاز
به این موضوع توجه داشته باشید، که بازگشت دریاچه ارومیه به حالتی که قبل از خشکی داشت، امکان پذیر نیست. اما میتوان با به کارگیری این روشها از خشکی کامل آن جلوگیری است.
«سایت آبین با داشتن سالها تجربه در زمینه فروش محصولات تصفیه آب، فرصت دریافت مشاوره رایگان را برای شما فراهم کرده است. در صورت تمایل برای دریافت مشاوره با مراجعه به www.abin.ir با ما در اتباط باشید.»
جاودان
امیدوارم به زودی همه کشور از این مشکل کمبود آب نجات پیدا کنه و دریاچه ارومیه هم پر از آب بشه. این شرایط واقعا برای آدم نگران کننده هستش.
فریده منتظری
خشک شدن دریاچه ارومیه همه ی مردم ایران رو متاسف کرد چون واقعا برای حیوانات و پرندگان مهاجر بسیار منبع خوبی بود و یکی از دغدغه های زیست محیطی در کشور محسوب میشد