نمک زدایی تصفیه آبشور چه مقدار هزینه دارد؟
امروزه یکی از چالش‌های اصلی در صنعت تصفیه آب، هزینه تصفیه آب شور و نمک زدایی جهت استفاده از آب در مصارف مختلف است. در دهه 1960 میلادی، نمک زدایی به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای تصفیه آب شور ظاهر شد تا آن را به استانداردهای کیفی قابل قبول برای استفاده در مصارف مختلف جهان و بخش‌های صنعتی برساند.
اثرات تغییرات آب و هوایی، رشد جمعیت و افزایش صنعتی شدن نقش مهمی در کمبود آب ایفا کرده و تأثیر قابل توجهی بر تقاضای آب داشته است. تعداد زیادی از کشورهای آفریقا، خاورمیانه و آسیا تحت تنش جدی آب شیرین بوده و با افزایش پیش بینی شده کمبود آب تا سال 2025 مواجه هستند. همچنین باید توجه داشته باشیم که تقریباً 40 درصد از جمعیت جهان در فاصله 100 کیلومتری از یک اقیانوس یا دریا زندگی می‌کنند. در نتیجه این مسئله استفاده از روش نمک زدایی آب دریا را به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از واکنش کره زمین به کمبود آب توجیه می‌کند.
این مقاله مروری بر هزینه تصفیه آب شور ونمک‌زدایی و اجزای اصلی هزینه سرمایه‌ای (CAPEX) و هزینه عملیات و نگهداری (OPEX) دارد. مطالب ذکر شده در ادامه مطلب می‌تواند به درک بهتر هزینه‌های قابل انتظار و انجام برنامه‌ریزی مفهومی و توسعه پروژه‌های نمک‌زدایی کمک کند.
فرآیندهای مورد استفاده در تصفیه آب شور
جهت آشنایی بیشتر با هزینه‌های تصفیه آب شور، ابتدا لازم است تا به بررسی روش‌های مورد استفاده در این سیستم بپردازیم. در حالت کلی دو روش کلی برای نمک زدایی وجود دادر که به شرح زیر هستند:
1. نمک زدایی حرارتی: در این روش از گرما و فرآیند تقطیر جهت جداسازی نمک از آب استفاده می‌شود. نمک زدایی حرارتی شامل دو روش تقطیر با اثر چندگانه (MED) و تقطیر چند مرحله‌ای (MSF) می‌شود. در این روش از فشرده سازی بخار مکانیکی (MVC) برای نمک زدایی با TDS بالا (> 45000 میلی گرم در لیتر) و یا در تصفیه فاضلاب صنعتی به منظور استفاده مجدد (و نه لزوماً برای مصارف قابل شرب) استفاده می‌شود.
2. جداسازی غشایی اسمز معکوس (RO): این روش از یک مانع غشایی و انرژی پمپاژ برای جداسازی نمک‌ها از آب با شوری بالا (با TDSمعمولاً کمتر از 45000 میلی گرم در لیتر) بهره می‌گیرد.
معمولا در فرآیند نمک زدایی از آب‌های زیرزمینی شور، آب‌های سطحی، آب دریا و فاضلاب‌های خانگی و صنعتی استفاده می‌شود. هزینه تصفیه آب شور با توجه به سیستمی که برای حذف آن انتخاب شده است، متفاوت بوده و باید به طور دقیق و کامل مورد بررسی قرار بگیرد. البته امروزه با توسعه و بهبود فناوری‌های نمک زدایی، هزینه ساخت سیستم‌های نمک زدایی کاهش یافته است. این کاهش هزینه یکی از عوامل اولیه پذیرش، رشد و موفقیت نمک‌زدایی بوده است.
عوامل موثر در هزینه تصفیه آب شور
عوامل مختلفی می‌توانند در تعیین هزینه مورد نیاز برای تصفیه آب شور موثر باشند که در این بخش به بررسی بیشتر این موارد می‌پردازیم:
• فناوری نمک زدایی: پیش از این نیز به این مورد اشاره شده و مشخص شد که دو روش عمده برای نمک زدایی آب شور مورد استفاده قرار می‌گیرد. تجهیزات مورد استفاده در هر روش از جمله فیلتر ممبران و دستگاه سختی‌گیر و سایر تجهیزات متفاوت هستند و تاثیر مستقیمی بر روی هزینه تصفیه آب شور دارد.
• مکان مورد استفاده برای نمک زدایی: مکانی که برای یک تصفیه خانه آب شور درنظر می‌گیرید اهمیت زیادی داشته و در هزینه‌های عملیاتی تاثیر مستقیمی می‌گذارد. هرچه این مکان به منبع آب شور مثل دریا نزدیک‌تر باشد، هزینه‌های لوله‌کشی، تاسیسات و حمل ونقل کمتر خواهد شد.
• کیفیت آب ورودی به سیستم: کیفیت آب خام ورودی به سیستم تأثیر عمده‌ای بر تعداد و نوع مراحل پیش تصفیه مورد نیاز برای فرآیند نمک زدایی و اندازه کلی سیستم آب شیرین کن دارد. کیفیت نامناسب آب ورودی می‌تواند هزینه‌های CAPEX و OPEX را به میزان قابل توجهی افزایش دهند.
• بازیابی انرژی: سیستم‌های RO مورد استفاده در این صنعت از پمپ‌های فشار بالا برای غلبه بر فشار اسمزی آب تغذیه خام استفاده می‌کنند که انرژی زیادی مصرف می‌کند. بنابراین فناوری‌های بازیابی انرژی، ورودی کلی انرژی را کاهش داده و در نتیجه هزینه تصفیه آب شور را کاهش می‌دهد.
• پسا تصفیه: مرحله پسا تصفیه می‌تواند هزینه بالایی برای سیستم تصفیه آب شور داشته باشد. معمولا برای برای دستیابی به سطوح TDS بسیار پایین یا کاهش غلظت یون‌های خاص مانند بور یا کلرید، به سیستم تصفیه آب اسمز معکوس دوپاس یا دو مرحله‌ای نیاز است. این مسئله هزینه تصفیه آب شور را افزایش می‌دهد. برای مثال اگر منبع آب ما، فاضلاب بوده و میزان ناخالصی آب بالاتر باشد، هزینه‌های پسا تصفیه نیز بیشتر خواهد شد.
خرید تجهیزات تصفیه آب شور
علاوه بر تمام موارد موثر در هزینه تصفیه آب شور که پیش از این ذکر شد، موارد دیگری از جمله هزینه‌های زیرساخت، مجوزهای لازم و خرید تجهیزات مورد استفاده برای یک نیروگاه تصفیه آب شور نیز باید درنظر گرفته شوند. بنابراین یکی از مواردی که در خرید تجهیزات این تاسیسات اهمیت دارد، انتخاب محصولات با کیفیت بالا است؛ زیرا محصول نامرغوب می‌تواند خسارت‌های بالا و حتی جبران‌ناپذیری را به سیستم وارد کنند.
یکی از معتبرترین مراکز برای خرید تجهیزات تصفیه آب در ایران، فروشگاه اینترنتی آبین است. این مجموعه به عنوان یکی از بزرگ‌ترین فروشگاه‌ها برای خرید ملزومات تصفیه آب از جمله فیلترها، دستگاه‌های تصفیه آب صنعتی و سختی‌گیر شناخته می‌شود. آبین برای سهولت خرید شما، خدمات مشاوره رایگان را در نظر گرفته است. برای دریافت مشاوره رایگان در این زمینه، می‌توانید از طریق شماره درج شده در سایت با متخصصان در تماس باشید.
