چگونه می توان کلرامین را از آب حذف کرد؟ 

کلرامین ها به دلیل حذف میکروارگانیسم های بیماری زا، برای تصفیه آب استفاده می شوند. اما متاسفانه، عوارض جانبی ناخوشایندی دارند. این ماده موجب سوزش پوست و چشم می شود، همچنین طعم شیمیایی تندی دارد و طعم آب آشامیدنی را خراب می کند. در صورتی که آب کلرامین داشته باشد، بعد از دوش گرفتن چشم های شما قرمز می شود. متأسفانه، حذف کلرامین از آب بسیار پیچیده تر از کلر آزاد است. فیلتر کربنی به تنهایی قادر به حذف کلرامین نمی باشد. برای این کار به یک سیستم جامع تصفیه آب مانند دستگاه های تصفیه آب اسمز معکوس یا یک فیلتر کربن کاتالیزوری نیاز است.

کلرامین چیست؟

کلرامین، ماده ضد عفونی کننده آب است و توسط شهرداری ها به طور گسترده ای برای ضدعفونی آب آشامیدنی مورد استفاده قرار می گیرد. کلرامین ها زمانی ایجاد می شوند، که هم کلر و هم آمونیاک به منبع آب اضافه شوند. توزیع کنندگان آب شهری از آب های سطحی مانند دریاچه ها و رودخانه های بزرگ، مخازن و منابع آب زیرزمینی مانند سفره های زیرزمینی استفاده می کنند. این آب اغلب مملو از باکتری ها، تک یاخته ها و میکروارگانیسم های بیماری زا است. جهت اطمینان از ایمن ماندن افرادی که از آب شهری استفاده می کنند، مراکز تصفیه آب شهری ابتدا آب را ضد عفونی می کنند.

به طور سنتی، تامین کنندگان آب شهری برای ضدعفونی آب از کلر استفاده می کنند. هنگامی که کلر به آب اضافه می شود، فرایندی به نام اکسیداسیون را آغاز می کند. کلر یک اسید ضعیف (به نام اسید هیپوکلروس) تشکیل می دهد که دارای بار الکتریکی خنثی است. سپس این اسید به دیواره سلولی باکتری ها نفوذ کرده و باکتری ها را از بین می برد. کلر برای اولین بار در سال 1908 و در ایالات متحده به عنوان ضدعفونی کننده استفاده شد. هنگامی که مقامات بهداشت عمومی متوجه شدند، بیماری های ناشی از آب مانند وبا، اسهال خونی و تیفوئید تقریباً از بین رفته اند، به ضرورت ضدعفونی کردن منابع عمومی آب پی بردند. مجله لایف، کلر را به عنوان یکی از مهمترین پیشرفت های بهداشتی قرن ذکر کرده است.

با این حال کلر و کلرامین دارای عوارض جانبی نامطلوبی هستند. آنها طعم آب را نامطبوع کرده و موجب خراب شدن پوست می شوند، حتی می توانند مواد لاستیکی را خراب کرده و لوله های فلزی را دچار خوردگی کنند. بعد از حذف باکتری ها، کلر باید از آب حذف شود. 

چرا از کلرامین برای تصفیه آب استفاده می شود؟

کلرامین ها به دلیل خاصیت ضدعفونی کنندگی طولانی مدت، برای ضدعفونی کردن آب استفاده می شوند. کلرامین ها که به دلیل قدرت خود به عنوان "ضد عفونی کننده ثانویه" شناخته می شوند، بسیار طولانی تر از کلر در آب باقی می مانند. کلرامین ها یک ترکیب بسیار پایدار هستند و به راحتی از بین نمی روند و قدرت خود را از دست نمی دهند. اگرچه خاصیت ضد عفونی کنندگی ضعیف تری نسبت به کلر دارند، اما ماندگاری بیشتری نسبت به آن دارند. این بدان معناست که حتی اگر خانه شما در انتهای خط اصلی آب باشد، باز هم آب مملو از کلرامین خواهد بود. 
کلر ماده ای فرار است و درون آب باقی نمی ماند. در حالی که بر اساس استانداردهای EPA، باید در حدود 0.5 ppm از ماده ضدعفونی کننده در آب باقی بماند. کلر در بسیاری از موارد قبل از رسیدن آب به خانه ها، می پرد. همچنین این ماده در ترکیب با مواد آلی ( معمولا آب دریاچه ها و رودخانه ها دارای مواد آلی می باشند) تری هالومتان ها (THM) را ایجاد می کند. تری هالومتان ها موجب سرطان و همچنین ایجاد عوارض باروری می شوند. کلرامین ها در ترکیب با مواد آلی، ترکیبات جانبی ایجاد نمی کنند و همانطور که گفتیم پایدارتر نیز هستند. 

چرا کلرامین را باید از آب حذف کنیم؟

متاسفانه کلرامین ها معایب بسیار زیادی دارند. اگر چه آن ها میکروب ها و باکتری های موجود در آب را حذف می کنند، ولی خاصیت خورندگی بالایی دارند. در ادامه به بررسی مضرات کلرامین ها می پردازیم:

1. سوزش پوست و چشم

یکی از بدترین معایب کلرامین ها، تشدید بیماری های پوستی، سوزش چشم ها و سینوس ها می باشد. در صورتی که پوست حساسی داشته باشید، بعد از حمام با آب حاوی کلرامین، جوش می زنید. همچنین اگر از قبل بیماری پوستی مانند اگزما یا آکنه دارید، کلرامین می تواند این مشکلات را به شدت تشدید کند. کلرامین ها موجب خشک شدن و پوسته پوسته شدن پوست شما می شوند. در حالی که می توان با نصب فیلتر دوش این مشکل را حل کرد، متأسفانه تقریباً همه فیلترهای دوش به دلیل طراحی آنها قادر به حذف کلرامین ها نیستند.
کلرامین همچنین باعث تحریک چشم می شود. به همین دلیل برخی از افراد با چشمانی قرمز از حمام بیرون می آیند، مانند فردی که یک ساعت در استخر بوده است. این ماده می تواند مجاری بینی، غشای مخاطی و سینوس های شما را نیز درگیر کند، زیرا در فضاهای بسته بخار کلرامین نیز استنشاق می کنید. برای افرادی که به کلرامین حساس هستند، موجب ناراحتی شدید در سینوس های آنها می شود.

2. طعم و بو

کلرامین ها به نسبت کلر طعم نامطبوع کمتری دارند، ولی همچنان بو تندی دارند. بو آب استخر که مطمئنا برای همه شما آشنا است، به دلیل وجود کلرامین است. بو نامطبوع کلر و کلرامین برای بسیاری از افراد مسئله جدی است و خانواده ها با خرید فیلترهای یخچال و پارچ های فیلتردار سعی در حذف آن دارند. با این حال کلرامین ها به دلیل پایداری که دارند، توسط اکثر سیستم های تصفیه آب حذف نمی شوند و به روش های پیشرفته تری نیاز است. 

3. لاستیک را خراب می کند.

قرار گرفتن در معرض کلرامین ها به مرور زمان لاستیک را خراب می کند. اورینگ ها و واشر ها توسط کلرامین ها تجزیه می شوند. O-ring، فیتینگ های اتصال سریع را به هم وصل می کنند. با خورده شدن این حقه ها، آب نشت می کند. در صورتی که سیستم های تصفیه آب همانند سیستم های UV دارید، اورینگ های آن توسط کلرامین تجزیه می شوند. سینک، ماشین ظرفشویی، ماشین لباسشویی، شیر آب و توالت شما همه دارای اجزای لاستیکی هستند و به آرامی توسط کلرامین از بین می روند. تعویض قطعات لاستیکی کوچک در سراسر لوله کشی خانه علاوه بر هزینه بالا، خسته کننده نیز است. 

4. خوردگی

کلرامین ها نه تنها برای لاستیک مخرب هستند، بلکه اخیراً مشخص شده است که دارای خواص خورندگی هستند و می توانند به لوله های فلزی آسیب برسانند. وقتی کلرامین به منابع آب عمومی اضافه می شود، گاهی اوقات خواص شیمیایی آب تغییر پیدا کرده و ph و خاصیت قلیایی آب کاهش پیدا می کند. این تغییر منجر به خوردگی لوله ها می شود. یک فرآیند دیگر، به نام نیتریفیکاسیون، زمانی اتفاق می افتد که خوردگی کنترل نشود و آمونیاک موجود در آب به نیترات تبدیل می شود. در صورتی که در خانه شما لوله کشی مسی وجود داشته باشد، خوردگی آن ها، موجب نشتی می شود. معمولا این موارد تا وقتی خسارت قابل توجهی رخ ندهد، از دید افراد مخفی می ماند. اگر خوردگی لوله ها کنترل نشود، سرب وارد آب می شود. سرب بسیار سمی است و مشکلات سلامتی ایجاد می کند. این ماده باعث توقف رشد کوکان می شود و به زنان باردار و کودکان متولد نشده آسیب می رساند.

5. برای ماهی ها و گیاهان سمی است

اگر صاحب یک آکواریوم هستید، بسیار مراقب باشید که مخزن ماهی را با آب حاوی کلرامین پر نکنید. ماهیان دارای اندام های داخلی بسیار شکننده هستند و نسبت به مواد شیمیایی مانند کلرامین بسیار حساس هستند. کشاورزان باید مراقب حذف کلرامین ها از آب باشند، زیرا قرار گرفتن در معرض این ماده شیمیایی می تواند تعادل مواد مغذی موجود در خاک را بر هم زده و منجر به مرگ محصولات آن ها شود. کلرامین ها برای بسیاری از صنایع دیگر مثل آبجو و قهوه سازی ها مشکل ایجاد می کند. علاوه بر این، آب حاوی کلرامین هرگز نباید در محیط پزشکی یا آزمایشگاهی استفاده شود. مراقب باشید که برای دستگاه های دیالیز یا دستگاه CPAP از آب حاوی کلرامین استفاده نکنید، زیرا می تواند عوارض جانبی نامطلوبی برای سلامتی داشته باشد.

آیا مصرف کلرامین ها بی خطر است؟

طبق مقررات کیفیت آب EPA، نوشیدن آب با حداکثر 4 میلی گرم در لیتر کلرامین بی خطر است. به طور کلی، اعتقاد بر این نیست که کلرامین ها برای سلامتی خطرناک هستند. مطالعات نشان داده است که نوشیدن آب با 4 میلی گرم در لیتر (4 ppm) کلرامین سلامت افراد را به خطر نمی اندازد. از آنجا که تامین کنندگان آب شهری از دستورالعمل های دقیق برای توزیع آب پیروی می کنند، بسیار بعید است که شما در معرض آب بیشتر از 4 میلی گرم در لیتر کلرامین قرار بگیرید. 
تنها استثنا در این مورد بیماران همودیالیزی هستند. کلرامین ها می توانند از طریق غشای دیالیز وارد جریان خون بیماران همودیالیزی شوند. هنگامی که کلرامین ها در جریان خون قرار می گیرند، هموگلوبین را تغییر می دهند و منجر به ایجاد بیماری تهدید کننده زندگی به نام کم خونی همولیتیک می شوند. اگر تحت دیالیز هستید، باید از مصرف آب همراه با کلرامین خودداری کنید.

چگونه کلرامین را از آب حذف کنیم؟

بهترین روش برای حذف کلرامین ها استفاده از فیلتراسیون کربن کاتالیزوری است. کربن کاتالیزوری، کربن فعال با ظرفیت افزایش یافته، یکی از معدود محیط های فیلتراسیون است که می تواند کلرامین های آب آشامیدنی را به خوبی کاهش دهد. به دلیل ماندگاری طولانی مدت، حذف این ماده سخت است و آب باید به مدت طولانی در تماس با کربن فعال باشد، این کار میزان جریان را به شدت کاهش می دهد و هیچ خانه ای نمی تواند از فیلتر کربنی برای حذف کلرامین ها استفاده کند.
دستگاه های تصفیه آب اسمز معکوس و اولترافیلتراسیون می توانند کلرامین موجود در آب را کاهش دهند. دستگاه های تصفیه آب خانگی تنها برای تصفیه آب آشامیدنی استفاده می شوند، در حالی که کلرامین باید از آب ورودی به خانه حذف شود، زیرا یکی از مهم ترین مضرات آن تشدید بیماری های پوستی و سوزش چشم ها و سینوس ها می باشد. 

کربن کاتالیزوری چیست؟

کربن کاتالیزوری، همان کربن فعال است که جهت تسهیل تغییرات شیمیایی ظرفیت آن افزایش پیدا کرده است. واکنش های شیمیایی نیاز به کاتالیزور دارند. کربن کاتالیزوری جذب بیشتری به نسبت کربن فعال دارد. هنگام تماس کلرامین ها با کربن کاتالیزوری، آمونیاک و کلر به ترکیبات بی ضرر در آب تبدیل می شوند. کربن کاتالیزوری معمولا در فیلترهای آب ورودی به خانه استفاده می شود. به این صورت آب عاری از طعم و بو مواد شیمیایی می شود.

چرا کربن فعال کلرامین ها را حذف نمی کند؟

کلر، در تماس با کربن، از نظر شیمیایی به ترکیب بی ضرری به نام کلرید تبدیل می شود، ولی کلرامین ها ترکیبات پایداری هستند و در تماس با کربن فعال با همان سرعت کاتالیز نمی شوند. برای این کار زمان تماس باید طولانی باشد تا آمونیاک و کلر با موفقیت از هم جدا شوند. به همین دلیل کربن فعال برای حذف کلرامین ها انتخاب خوبی نیستند.

آیا اسمز معکوس کلرامین ها را حذف می کند؟

غشای اسمز معکوس به تنهایی کلرامین ها را حذف نمی کند، ولی سیستم های اسمز معکوس مجهز به فیلترهای پیش تصفیه هستند. کربن موجود در این پیش فیلترها قادر است کلرامین ها را حذف کند، زیرا روند اسمز معکوس به کندی انجام می شود. اسمز معکوس آب را یک بار در هر مرحله تصفیه می کند، سپس آب از یک غشای نیمه تراوا عبور کرده و آلاینده ها و فلزات سنگین موجود در آن حذف می شوند. آب آلوده به فاضلاب ریخته شده و آب تصفیه شده درون مخزن ذخیره می شود. اسمز معکوس به کندی آب را تصفیه می کند، به همین دلیل فیلترهای کربنی زمان زیادی با آب تماس دارند. همانطور که گفتیم کربن فعال می تواند کلرامین ها را حذف کند، اما سرعت جریان باید کند باشد. هرچه فیلتر کربنی قبل و بعد از غشای RO بیشتر باشد، میزان کلرامین موجود در آب بیشتر کاهش پیدا می کند.
دستگاه های تصفیه آب اولترافیلتراسیون نیز می توانند کلرامین موجود در آب را کاهش دهند. این دستگاه ها دارای فیلترهای کربنی و فیلتر ممبران اولترافیلتراسیون می باشند و می توانند آلودگی ها را تا 0.025 میکرون کاهش دهند. آب از بلوک های کربنی با سرعت 1 GPM عبور می کند و به همین دلیل تا 95 درصد کلرامین موجود در آب کاهش می یابد. اگر می خواهید کلرامین موجود در آب به خوبی حذف شود، هر دو سیستم اسمز معکوس و اولترافیلتراسیون گزینه های بسیار خوبی هستند.

برای دریافت اطلاعات در مورد قیمت دستگاه های تصفیه آب می توانید با شماره های موجود در وبسایت آبین تماس گرفته و به صورت رایگان با متخصصان تیم ما در ارتباط باشید.