ضدعفونی کردن آب چیست و چگونه انجام می‌شود؟
تصفیه آب در سراسر جهان از اهمیت زیادی برخوردار است. در نتیجه ضدعفونی کردن آب در قرن گذشته تا حد زیادی توسعه یافته است. با ضدعفونی کردن آب آشامیدنی، می‌توان میزان شیوع بیماری‌هایی که از طریق آب منتقل می‌شود مانند وبا و حصبه را کاهش داد.
تحقیقات نشان داده است که در ایالات متحده آمریکا، با افزایش تعداد افرادی که از آب تصفیه‌شده استفاده می‌کنند، نرخ مرگ و میر ناشی از تیفوئید (یکی از بیماری‌های شایع که از طریق آب منتقل می‌شود) کاهش یافته است.
در کشورهای در حال توسعه، معمولاً آب آشامیدنی سالم و فرآیند فیلتراسیون تصفیه آب صنعتی درستی وجود ندارد.
در این کشورها بیماری‌هایی که از طریق آب منتقل می‌شوند، باعث بیماری و مرگ بسیاری از افراد گروه‌های حساس مانند کودکان خردسال، افراد مسن و افراد با سیستم ایمنی ضعیف (بیماران ایدز و گیرندگان پیوند اعضا) خواهند شد. در ادامه به بررسی ضدعفونی کردن آب و روش‌های انجام آن می‌پردازیم.
فرآیند ضدعفونی کردن آب چیست؟
برای افزایش ایمنی آب آشامیدنی، گندزدایی آب به عنوان مرحله نهایی به فرآیند تصفیه آب اضافه می‌شود. ضدعفونی کردن آب به معنای حذف، غیرفعال کردن یا کشتن میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا است.
بخش بزرگی از میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا با استفاده از روش‌های تصفیه آب مانند انعقاد، لخته سازی، ته نشینی و فیلتراسیون از طریق فیلتر ممبران حذف می‌شوند. با غیرفعال شدن میکروارگانیسم‌ها، رشد و تولید میکروب‌ها متوقف می‌شود.
اگر میکروارگانیسم‌ها از آب آشامیدنی حذف نشوند، استفاده از آب آشامیدنی باعث بیمار شدن و حتی مرگ افراد می‌شود.
یکی از روش‌های رایج گندزدایی آب، فرآیند عقیم سازی است. در طول این فرآیند، همه میکروارگانیسم‌های موجود، اعم از میکروارگانیسم‌های مضر و بی ضرر، از بین می‌روند.
ضدعفونی کننده‌های مختلفی وجود دارند که میکروارگانیسم‌های بیماری زا را می‌کشند یا غیرفعال می‌کنند. نمونه‌هایی از ضدعفونی کننده‌های پرفروش عبارتند از مواد حاوی کلر، پراکسید، برم، نقره، مس، ازن و UV.
البته باید توجه داشته باشید که همه ضدعفونی کننده‌ها دارای مزایا و معایبی هستند و بسته به شرایط می‌توان از آنها برای ضدعفونی کردن آب استفاده کرد.
چه آب‌هایی باید ضدعفونی شوند؟
علاوه بر تصفیه آب صنعتی و ضدعفونی کردن آب آشامیدنی، ضدعفونی کردن ممکن است در استخرها و برج‌های خنک کننده نیز انجام شود. ضدعفونی کردن آب در این موارد از اهمیت بالایی برخوردار است.
ضدعفونی کردن آب استخرهای شنا
استخرهای شنا حاوی انواع زیادی از آلودگی‌ها هستند. علاوه بر آلودگی میکروارگانیسم‌ها، شناگران مختلف که در آنها شنا می‌کنند نیز منشا دیگری برای آلودگی‌های استخرها و جکوزی‌ها به شمار می‌روند.
برای جلوگیری از ابتلای شناگران به بیماری‌های مختلف توسط میکروارگانیسم‌های بیماری زا، آب استخرهای خانگی و عمومی را باید ضدعفونی کرد. آب استخر اغلب در گردش است. قبل از بازگشت آب به استخر شنا، باید فرآیند تصفیه انجام شود. تصفیه آب شامل ضدعفونی کردن آن نیز هست.
ضدعفونی کردن آب برج‌های خنک کننده
از برج‌های خنک کننده برای خنک کردن آب پس از انجام فعالیت در فرآیندهای مختلف استفاده می‌شود. پس از آن می‌توان از آب مجددا استفاده کرد. شرایط درون برج‌های خنک کننده برای رشد و تکثیر میکروارگانیسم‌ها ایده آل است.
توسعه بیوفیلم یک مشکل اصلی در برج‌های خنک کننده است؛ زیرا این امر باعث افزایش خوردگی و مسدود شدن سیستم می‌شود.
مشکل دیگر در برج‌های خنک کننده و همچنین سیستم‌های تهویه، ایجاد باکتری لژیونلا است. این باکتری‌ها از طریق ذرات معلق در هوا پخش می‌شوند و می‌توانند باعث بیماری لژیونر شوند.
این بیماری بسیار جدی است و شبیه ذات الریه بوده و از طریق آب منتقل می‌شود. اکنون بسیاری از کشورها دارای استانداردهای قانونی هستند که تعیین می‌کنند از توسعه باکتری لژیونلا در برج‌های خنک کننده باید با ضدعفونی کردن آب برج‌های خنک کننده جلوگیری شود.
مواد ضدعفونی کننده آب
گندزدایی را می‌توان با استفاده از مواد ضدعفونی کننده فیزیکی یا شیمیایی انجام داد. این عوامل همچنین آلاینده‌های آلی را از آب حذف می‌کنند که به عنوان مواد مغذی یا پناهگاهی برای میکروارگانیسم‌ها عمل می‌کنند.
مواد ضدعفونی کننده نه تنها باید میکروارگانیسم‌ها را از بین ببرند، بلکه باید اثر باقیمانده داشته باشند. به این معنی که پس از ضدعفونی در آب فعال بمانند.
یک ضدعفونی کننده باید از رشد میکروارگانیسم‌های بیماری زا در لوله کشی پس از ضدعفونی نیز جلوگیری کند و باعث جلوگیری از آلودگی مجدد آب شود. البته مواد جانبی نیز وجود دارد که در اثر استفاده از مواد ضدعفونی کننده در آب تشکیل می‌شوند.
امروزه استانداردهای قانونی وجود دارد که حداکثر سطوح محصولات جانبی ضدعفونی را در آب آشامیدنی نشان می‌دهد. روش‌هایی برای کاهش غلظت محصولات جانبی ضدعفونی در آب آشامیدنی نیز مورد تحقیق قرار گرفته‌اند.
مواد شیمیایی ضدعفونی کننده آب
برای ضدعفونی شیمیایی آب می‌توان از مواد زیر استفاده کرد:
• کلر (Cl2)
• دی اکسید کلر (ClO2)
• هیپو کلریت (OCl-)
• ازن (O3)
• هالوژن‌ها: برم (Br2)، ید (I)
• کلرید برم (BrCl)
• فلزات: مس (Cu2+)، نقره (Ag+)
• کالیومپرمنگنات (KMnO4)
• فنول
• الکل‌ها
• صابون‌ها و مواد شوینده
• نمک‌های آمونیوم کوارتایر
• آب اکسیژنه
• چندین اسید و باز
مواد فیزیکی ضدعفونی کننده آب
برای ضدعفونی فیزیکی آب می‌توان از موارد زیر استفاده کرد:
• اشعه ماوراء بنفش (UV)
• تشعشعات الکترونیکی
• اشعه گاما
• صدا
• حرارت
مکانیسم ضدعفونی کردن آب
غیرفعال سازی شیمیایی آلودگی میکروبیولوژیکی در آب طبیعی یا تصفیه نشده معمولاً یکی از آخرین مراحل برای کاهش میکروارگانیسم‌های بیماری زا در آب آشامیدنی است.
ترکیبی از مراحل تصفیه آب (اکسیداسیون، انعقاد، ته نشینی، گندزدایی، فیلتراسیون) باعث سلامت هرچه بیشتر آب می‌شود.
به عنوان یک اقدام اضافی، بسیاری از کشورها مرحله دوم ضدعفونی را در پایان فرآیند تصفیه آب اعمال می‌کنند تا از آب در برابر آلودگی میکروبیولوژیکی در سیستم توزیع آب محافظت کنند.
ضدعفونی ثانویه اطمینان حاصل می‌کند که باکتری‌ها در طول توزیع در آب تکثیر نخواهند شد. باکتری‌ها می‌توانند پس از اولین مرحله گندزدایی در آب باقی بمانند یا در حین توزیع مجدد آب، آن را آلوده کنند.
گندزدایی معمولاً موجب خوردگی دیواره سلولی در سلول‌های میکروارگانیسم‌ها یا تغییر در نفوذپذیری سلولی، پروتوپلاسم یا فعالیت آنزیم (به دلیل تغییر ساختاری در آنزیم‌ها) می‌شود.
این اختلالات در فعالیت سلولی باعث می‌شود که میکروارگانیسم‌ها دیگر قادر به تکثیر نباشند. این عمل باعث از بین رفتن میکروارگانیسم‌ها خواهد شد. ضدعفونی کننده‌های اکسید کننده نیز مواد آلی موجود در آب را از بین می‌برند و باعث کمبود مواد مغذی می‌شوند.
جمع بندی
با افزایش بیمار‌ّی‌هایی که از طریق آب منتقل می‌شوند، ضدعفونی کردن آب برای نوشیدن و استفاده از آب سالم بسیار ضروری است. در این زمینه شما می‌توانید تمامی محصولات تصفیه آب از جمله سیستم‌های تصفیه آب صنعتی را از فروشگاه آبین تهیه کنید.
وبسایت آبین برترین فروشگاه آنلاین در حوزه تجهیزات تصفیه آب است. با مراجعه به سایت آبین می‌توانید محصولات مورد نیاز خود را با بهترین کیفیت تهیه کنید. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید با ما تماس بگیرید و از مشاوره رایگان آبین بهره ببرید.
جهت تماس با کارشناسان مجرب آبین و استفاده از مشاوره رایگان با شماره 02122228116 در ارتباط باشید.
