بهترین انتخاب برای رزین های تصفیه آب

امروزه منابع آبی موجود دارای مقادیر بالایی از آلاینده ها و املاح مضر در آب هستند که باعث سختی بالای آب و مشکلات مهمی در فرایندهای صنعتی می شود. در میان روش های مختلفی که جهت حذف قدرتمند ناخالصی ها و سختی آب تاکنون ارائه شده است، بهترین روش بهره گیری از رزین های تبادل یونی است. کاربرد مهم رزین ها تبادل یونی در سیستم های سختی گیر و نیز در مواردی نظیر سیستم های دیونایزر و حذف املاح در سیستم های آب شیرین کن (Dealkalization)، حذف نیترات، فلوراید، رنگ و مواد آلی و به ویژه جهت تصفیه آب هستند. کاربرد گسترده و تنوع بالا در محصولات رزین های تبادل یونی که به بازار عرضه شده اند، انتخاب رزین مناسب را دشوار کرده است. در مقاله قصد داریم با انواع رزین های مرغوب پرولایت و اصول مهمی درباره خرید و انتخاب رزین های تصفیه آب آشنا شویم.

مجموعه تصفیه آب آبین تامین کننده انواع رزین های تبادل یونی پرولایت است که مشتریان خود را در امر خرید و انتخاب محصولات از مشاوره رایگان خود بهره مند می سازد.

انواع رزین های تبادل یونی پرولایت

رزین های تبادل یونی به طور کلی به سه گروه رزین های کاتیونی، آنیونی و میکس بد (Mixed bed) دسته بندی می شوند. رزین های عرضه شده توسط شرکت پرولایت دارای چهاردسته اصلی زیر هستند: 

•    رزین های تبادل یونی کاتیونی

رزین های تبادل یونی نوع کاتیونی قادر به حذف یون های مثبت مضر از آب هستند. این رزین ها از نوع رزین های سختی گیر هستند و بسته به نوع گروه عاملی خود به دو دسته نوع کاتیونی اسیدی قوی و کاتیونی اسیدی ضعیف طبقه بندی می شوند. تفاوت مهمی این دو دسته از رزین های کاتیونی در قدرت تبادل یونی آنها می باشد. به بیانی دیگر رزین های کاتیونی قوی توانایی حذف کلیه یون های مثبت موجود در آب را دارند و می توان از آنها در محدوده گسترده ای از PH استفاده نمود. در حالی که رزین های کاتیونی اسیدی ضعیف تنها قادر به حذف بخشی از ذرات مثبت و مضر موجود در آب هستند. مکانیزیم سختی گیری در رزین کاتیونی (سیکل سدیمی) بر این اساس است که با عبور آب از بستر رزینی، یون های عامل سختی آب مانند یون منیزیم و کلسیم در آب جایگزین یون سدیم در رزین شده و به ترتیب سختی آب کاهش می یابد.
 
دو محصول بسیار پرفروش و پرطرفدار کمپانی معتبر پرولایت که بدین منظور تولید شده اند، رزین سختی گیر صنعتی C100 و رزین سختی گیر آب آشامیدنی C100E هستند. هر یک از این دو محصول بسته به کاربرد آشامیدنی یا صنعتی مورد نظر می توان برگزیده شود.

•    رزین های تبادل یونی آنیونی

رزین های آنیونی یکی از انواع رزین های سختی گیر هستند که برحسب گروه عاملی فعال به دو دسته رزین های آنیونی بازی قوی و آنیونی بازی ضعیف طبقه بندی می شوند. این رزین ها توانایی حذف یون های منفی موجود در آب را دارند و رزین های آنیونی بازی قوی نسبت نوع ضعیف از قدرت جذب بالاتری برخوردار هستند. 

پرکاربردترین رزین های آنیونی شرکت پرولایت محصولاتی مانند رزین آنیونی دیونایزر (A400H)، رزین آنیونی حذف سیلیس (A400) و رزین آنیونی A400OH می باشند.

 
•    رزین های بستر مخلوط (Mix bed)

رزین های بستر مخلوط یا میکس بد گروهی از رزین های سختی گیر هستند که قادر به حذف کلیه یون های مضر اعم از کاتیونی و آنیونی از آب می باشند. از جمله پرکاربردترین رزین های میکس بد شرکت پرولایت می توان به رزین MB400 جهت تولید آب خالص و رزین UCW3600 برای تولید آب فوق خالص اشاره نمود. 

•    رزین های حذف انتخابی

کمپانی مشهور پرولایت علاوه بر رزین های سختی گیر آنیونی، کاتیونی و میکس بد، رزین های دیگری با نام رزین های حذف انتخابی به بازار عرضه می کند که در مصارف ویژه ای رزین جهت حذف مواد شیمیایی خاصی بکار می روند. از جمله این محصولات، می توان به رزین حذف انتخابی آرسنیک (A300E)، رزین حذف نیترات (A520E)، رزین حذف شربت قند (A500PS)، رزین حذف سولفات (A600E) و ... اشاره کرد. 

انتخاب رزین تبادل یونی

رزین های مورد استفاده در صنعت تصفیه آب دارای انواع و عملکرد مختلفی هستند که در مطالب مذکور با انواع آنها آشنا شدیم. اگر قصد طراحی و راه اندازی دستگاه سختی گیر را دارید، یکی از مهمترین اقدامات در این زمینه انتخاب صحیح رزین سختی گیر است. این انتخاب در میان انواع و تنوع بالای این محصولات امری بسیار دشوار است. شاید از خود پرسیده باشید که برای فرایند صنعتی مورد نظر من استفاده از چه رزینی مناسب تر است؟ برای پاسخ به این سوال لازم است که در مورد آنالیز شیمیایی و ناخالصی موجود در آب ورودی اطلاعات زیادی داشته باشید. به بیانی دیگر باید بدانیم که هدف تصفیه آب حذف چه یون ها و ناخالصی هایی از آب است و قصد استفاده از آب تصفیه شده در چه کاربردی را داریم؟ 

چنانچه آب ورودی دستگاه تصفیه آب صنعتی میزان سختی و TDS بالایی دارد و هدف از تصفیه آب کاهش یون های موثر در سختی آب باشد، انتخاب یکی از رزین های سختی گیر کاتیونی و آنیونی و میکس بد مناسب تر است. از طرف دیگر توجه به این نکته نیز مهم است که آب تصفیه شده دارای استفاده خوراکی یا صنعتی است، زیرا برخی رزین های سختی گیر قدرت بسیار بالاتری در حذف یون ها از آب دارند و آب پس از عملیات سختی گیری عاری از هر گونه یون ناخالصی (اعم از مفید یا مضر) خواهد بود. درنتیجه استفاده از این آب در مصارف آشامیدنی انتخاب مناسبی نمی باشد. 

توجه به این نکته بسیار مهم است که به دلیل اینکه اکثر یون های مضر در آب کاتیون های فلزی هستند، بنابراین کاربرد رزین های کاتیونی جهت کاهش و حذف سختی آب نسبت به رزین های آنیونی بسیار گسترده تر است. علاوه بر حذف عوامل سختی آب ممکن است که آب ورودی به دستگاه تصفیه آب حاوی مقدار قابل توجهی از یک شیمیایی خاص نظیر آرسنیک، بور، نیترات، سولفات و ... باشد. در این صورت استفاده از رزین های ويژه پرولایت جهت حذف انتخابی ماده مورد نظر که در بالا به آنها اشاره شد، گزینه مناسب تری است. 

نکات مهم در استفاده از سیستم سختی گیر رزینی

در هنگام انتخاب و استفاده از رزین های تبادل یونی در سیستم سختی گیر توجه به نکات زیر اهمیت بالایی دارد:

•    رزین های کاتیونی ضعیف از بازده و کارایی بالاتری نسبت به رزین های کاتیونی قوی برخوردار هستند و میزان پساب تولید شده پس از احیای آنها کمتر است.
•    استفاده همزمان رزین های کاتیونی ضعیف و قوی می تواند موجب قدرت جذب بالاتر کاتیون های موجود در آب شده و صرفه اقتصادی بیشتری دارد. 
•    رزین های آنیونی و کاتیونی ضعیف قدرت تبادل یونی ضعیف تری نسبت به نوع قوی دارند.
•    احیای رزین های تبادل یونی ضعیف به ماده احیا کننده کمتری نیاز می شود. 
•    استفاده از رزین های تبادل یونی صنعتی به منظور خوراکی مناسب نمی باشد.
•    دمای سیستم سختی گیر رزینی نباید کمتر از 10 درجه سانتی گراد باشد. 
•    جهت استفاده از سختی گیر حداکثر مقدار مجاز آهن، منگنز و فلزات سنگین در آب ورودی ppm0.1 است. 
•    آب ورودی به سیستم سختی گیر باید عاری از هر گونه مواد معلق، ذرات کلوئیدی و مواد آلی باشد. 
•    رزین های میکس بد قادر به حذف اغلب آنیون ها و کاتیون های مفید و مضر در آب می باشند و استفاده از آنها به منظور آشامیدنی و خوراکی مضر است.

محاسبه مقدار رزین مورد نیاز در سختی گیر رزینی 

احتمالاً در هنگام راه اندازی دستگاه سختی گیر تاکنون به این سوال مواجه شده اید که چگونه می توان مقدار رزین مورد نیاز برای یک دستگاه سختی گیر رزینی را تخمین زد؟ 

برای پاسخ به این سوال لازم است که ابتدا ظرفیت دقیق سختی گیر رزینی برآورد شود، زیرا در دستگاه سختی گیر رزینی براساس ظرفیت دستگاه از رزین استفاده می شود. ظرفیت دقیق سختی گیر به طور کلی به عواملی مانند دبی جریان عبوری از دستگاه، میزان سختی آب، حجم موردنیاز آب، تعداد دفعات عملیات احیای بستگی دارد. اندازه گیری این کمیت از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، زیرا چنانچه ظرفیت سختی اگر اندکی کمتر یا بیشتر برآورد شود، بر عملکرد و بازده سیستم سختی گیر تاثیر نامطلوبی خواهد داشت. 

در هنگام تهیه رزین برای دستگاه سختی گیر خود باید بدانید که رزین های تبادل یونی معمولاً در بسته های 25 کیلوگرمی در بازار به فروش می رسند و بدین منظور ممکن است که با مشکل مواجه شوید. برای مثال اگر قصد راه اندازی یک سختی گیر 75 کیلوگرینی را دارید، مقدار رزین موردنیاز برای این مخزن 60 لیتر است. در حالی که به دلیل فروش رزین در بسته 25 لیتری، ناچار به خرید 75 لیتر رزین می باشید. 

فروشگاه تصفیه آب آبین تامین کننده انواع رزین های تبادل یونی با برندهای معتبر مورد استفاده در تصفیه آب است. چنانچه قصد انتخاب و خرید رزین های تصفیه آب را دارید به سایت www.abin.ir مراجعه نمایید.