کدورت آب و عوامل موثر در برطرف کردن آن
کدورت آب یکی از عواملی است که، در کیفیت آب تاثیر بسیار زیادی دارد، همان طور که می دانید این عامل موجب کدر شدن رنگ آب می شود. برای تمام آلاینده های موجود در آب استاندارد تعیین می شود، نمونه ای از این آلاینده ها کدورت آب است. معمولا در آب های سطحی میزان کدورت آب خارج از محدوده استاندارد است و آب های زیر زمینی کدورت کمتری دارند. از آن جایی که در ایران بخش قابل توجهی از منابع آب آشامیدنی از آب های سطحی تامین می شود، میزان کدورت آب آشامیدنی ایران در وضعیت مناسبی قرار ندارد. بخش زیادی از کدورت آب از طریق فرسایش مواد کلوئیدی مثل خرده سنگ ها، خاک رس، اکسیدهای فلزی که ناشی از فرسایش خاک و مجاورت منابع آب با فعالیت های صنعتی هستند منشا می گیرد.
ذرات کلوئیدی که موجب کدورت می شوند عموما در آب ته نشین نمی شوند و امکان صاف کردن آن ها نیست. این ذرات با چشم دیده نمی شوند اما تاثیر بسیار بدی را در طعم و رنگ آب دارند. به طوری که با نگاه کردن به آب کاملا متوجه عدم شفافیت که یکی از ویژگی های آب است می شوید. از این عامل می توان برای تعیین کیفیت آب استفاده کرد و از مواردی که به راحتی می توان سطح کیفی آب را بر اساس میزان این آلاینده مشخص کرد. برای بررسی میزان کدورت آب در نظر گرفتن عامل مهم TDS که نشان دهنده میزان کل مواد جامد محلول در آب می باشد بسیار مهم است. در واقع TDS میزان شفافیت آب را نشان می دهد و هرچقدر بیشتر باشد بو، رنگ و طعم آب نامطلوب تر می شود. بنابراین هر چقدر که کدورت آب بیشتر باشد TDS آب بالاتر است و سطح کیفی پایین تری دارد.
برای این که این موضوع را بهتر متوجه شوید باید گفت که کدورت آب درست مانند آلاینده های موجود در هواست، به طوری که شما قادر به دیدن آن ذرات نیستید اما می توانید تاثیر آن را در کدورت هوا مشاهده کنید. بنابراین کدورت آب هم شامل ذراتی می شود که نمی توانید ببینید اما درست مانند آلاینده های هوا باعث کدر شدن آب می شوند و تاثیر نامطلوبی را در کاهش سطح کیفی آن دارند. منشا کدورت آب می تواند شامل موارد زیر باشد:
• این عامل می تواند با فرسایش مواد کلوئیدی مثل خاک رس، گل و لای، خرده سنگ ها و یا اکسیدهای فلزی خاک در آب های سطحی منشا بگیرند.
• میکروارگانیسم ها در برخی موارد ممکن است باعث کدورت آب شوند.
• فاضلاب های صنعتی و خانگی
• فعالیت های انسانی مانند ساخت و ساز، حفر معادن و کشاورزی می تواند باعث ایجاد شود که بعد از بارش باران این آلاینده ها به آب سطحی وارد شوند.
• سیلاب های محلی از عواملی است که موجب کدورت آب می شود.
نوشیدن آب با کدورت بالا می تواند مشکلاتی را از جمله ابتلا به بیماری های گوارشی و در کنار این تشدید بیماری در افراد مبتلا شود. بنابراین حذف این آلاینده ها از آب اهمیت بسیار زیادی را دارد، به این دلیل که کدر بودن آب می تواند علاوه بر تاثیر بر نامطلوب شدن رنگ، طعم و بوی آب باعث ابتلا به بیماری شود. معمولا برای از بین بردن کدورت آب از دو فرایند ته نشینی و یا فیلتراسیون استفاده می شود. اما همان طور که پیش تر گفته شد بسیاری از عوامل موثر در کدورت آب با ته نشین شدن از بین نمی روند.
منعقد کننده های پلیمری و معدنی برای استفاده در موارد صنعتی
یکی از روش هایی که باعث کاهش کدورت آب می شود استفاده از منعقد کننده و انجام فرایندهای لخته سازی و انعقاد است. منعقد کننده ها مواد ترکیبی مختلفی هستند که موجب خنثی شدن بار ذرات معلق در آب و لخته شدن آن ها می شوند، از این روش معمولا در تصفیه آب برای جداسازی ذرات معلق موجود در آب استفاده می شود. برخی از منعقد کننده ها که در کاهش کدورت ناشی از وجود نمک های آهن و آلومینیوم موثر هستند شامل فرو سولفات، سولفات فریک، کلراید فریک، سولفات آلومینیوم، پلی فریک سولفات و پلی آلومینیوم کلراید می شوند.
اما به این نکته توجه کنید که استفاده از این مواد شیمیایی می تواند خطراتی را برای سلامتی به دنبال داشته باشد. به طوری که ممکن است بیشتر منعقد کننده های پلیمری مصنوعی و به این دلیل که زیست تخریب پذیر نیستند تا سال های زیادی در طبیعت و یا داخل بدن باقی بمانند که این موضوع می تواند احتمال ابتلا به سرطان و البته جهش ژنتیکی را افزایش دهد. به همین دلایل است که استفاده از منعقد کننده در برخی از کشورها مانند سوئیس و ژاپن ممنوع می باشد و در کشورهای آلمان و آمریکا نیز برای استفاده از این مواد شیمیایی مقراراتی وضع شده است.
اطلاع از میزان بهینه PH در انعقاد شیمیایی برای حذف کدورت آب موضوع بسیار مهمی است، به طوری که PH از عوامل تاثیرگذار در کارایی ماده منعقد کننده و از پارامترهای مهم برای انتخاب منعقد کننده مناسب برای حذف کدورت آب است.
بیشتر بخوانید: انواع روش های تصفیه آب صنعتی
حذف کدورت آب در دستگاه های تصفیه آب خانگی
اولترافیلتراسیون
این روش در واقع یک فرایند فیزیکی است که موجب جداسازی ذرات جامد بر اساس اندازه می شود. این روش تاثیر مطلوبی را برای کاهش کدورت آب دارد. اولترافیلتراسیون یا UF برای از بین بردن کلوئیدها که موجب کدر شدن آب می شوند به کار می رود و از مزیت های استفاده از این روش عدم نیاز به مواد شیمیایی مثل منعقده کننده و سازگاری با محیط زیست است. اما این روش هیچ تاثیری را برای کاهش سختی آب ندارد. شاید در این بخش از مطلب برای شما سوال پیش بیاید که چرا اولترافیلتراسیون توانایی کاهش TDS و یا کل مواد جامد محلول در آب را دارد ولی نمی تواند سختی آب را کاهش دهد؟
به این موضوع توجه کنید که سختی آب با TDS دو عامل متفاوت هستند. TDS شامل تمام مواد جامد محلول در آب است که در واقع سختی آب هم جزئی از آن محسوب می شود. در کنار سختی آب، کدورت هم از عوامل تاثیرگذار در میزان TDS است، بنابراین وقتی که می گوییم اولترافیلتراسیون در کاهش کدورت و در کنار این TDS تاثیرگذار می باشد منظور از TDS، سختی آب نیست. از این روش در برخی از دستگاه های تصفیه آب خانگی استفاده می کنند و در صورتی که سختی آب در محدوده استاندارد باشد روش کاملا موثری برای بالا رفتن سطح کیفی آب است.
اسمز معکوس
دستگاه های تصفیه آب با روش اسمز معکوس دارای سیستم فیلتراسیون بسیار کامل هستند، به طوری که سطح کیفی آب خروجی آن در محدوده استاندارد قرار دارد. در سیستم فیلتراسیون اسمز معکوس از فیلتر ممبران استفاده می شود، ممبران تنها فیلتر موثر در کاهش سختی آب است. اما در دستگاه های تصفیه آب با روش اسمز معکوس از فیلترهای دیگری نیز برای از بین رفتن آلاینده های موجود در آب استفاده می شود. در ادامه به بررسی برخی از فیلترهای موثر در کاهش کدورت آب می پردازیم:
1. فیلتر الیافی: فیلترهای الیافی در مرحله اول فیلتراسیون در دستگاه های تصفیه آب با روش اسمز معکوس هستند و توانایی حذف گل و لای، شن و ماسه، زنگ لوله ها و... دارد. فیلترهای الیافی معمولا از پلی پروپیلن ساخته می شوند و توانایی خوبی برای از بین بردن کدورت آب دارند. فیلترهای الیافی به دلیل حذف گل و لای موجود در آب تغییر رنگ می دهند و این موضوع نشان دهنده زمان تعویض فیلتر است. آب خروجی بعد از این فیلتر به دلیل حذف گل و لای و مواردی مانند این کاملا شفاف است، اما فیلترهای الیافی تاثیری در حذف بو و طعم آب ندارند. بنابراین در دستگاه های تصفیه آب خانگی نیاز به استفاده از فیلتری که باعث حذف بو و طعم ناشی از کدورت آب شود می باشد.
2. فیلترهای کربنی: کربن از موادی است که می تواند بو و طعم آب را به طور کامل از بین ببرد. در دستگاه های تصفیه آب خانگی به روش اسمز معکوس کربن به صورت فعال در فیلترهای پیش تصفیه مرحله دوم و سوم فیلتراسیون کارایی دارد. فیلتر کربنی که در دومین مرحله از فیلتراسیون کاربرد دارد، فیلتر کربن گرانول است. این فیلتر علاوه بر تاثیر بسیار مطلوب برای حذف کلر و مشتقات آن، برخی فلزات سنگین و... توانایی از بین بردن بو و طعم آب را هم به میزان قابل توجهی دارد. علاوه بر کربن گرانول از دیگر فیلترهای موثر برای کاهش بو و طعم ناشی از کدورت آب فیلتر کربن بلاک در مرحله سوم فیلتراسیون است. عملکرد فیلترهای کربنی برای حذف کدورت آب به گونه ای است که انجمن WQA استفاده از این فیلترها را برای حذف بو و طعم آب توصیه می کند، WQA از انجمن های نظارت بر سطح کیفی آب است.
سایت تصفیه آب آبین ارائه دهنده محصولات تصفیه آب با بهترین کیفیت هاست، در صورت نیاز به مشاوره برای خرید محصولات و تجهیزات آبی با مشاوران ما در ارتباط باشید.
