اسید دیسکلر قویترین رسوب بر صنعتی
امروزه در صنایع مختلف به ویژه تاسیسات و سیستم های حرارتی و برودتی از آب به عنوان یک سیال ایده آل استفاده می شود. آب توسط خطوط لوله به سیستم های مختلف منتقل شده و جذب یا دفع گرمای حاصل از فرایند توسط آن صورت می گیرد. آب مورد استفاده در این مصارف عمدتا حاوی ترکیبات معدنی و آلی مختلف است که برخی از این ترکیبات مانند کربنات ها، بی کربنات ها، سولفات ها، فسفات ها و ... عامل اصلی تشکیل رسوب محسوب می شوند.
اگرچه جهت جلوگیری از تشکیل رسوب روش های مختلفی وجود دارد، با این وجود همواره شاهد تشکیل رسوب در تاسیساتی سرمایشی و گرمایشی هستیم. ترکیبات شیمیایی که معمولا برای رسوب زدایی و جرم گیری استفاده می شود، عمدتا حاوی ترکیبات اسیدی هستند. اما نکته قابل ملاحظه آن است که استفاده از اسیدهای قوی پس از تجزیه رسوبات موجب تجزیه و خوردگی فلزات خواهد شد.
بنابراین انتخاب یک اسید به تنهایی برای رسوب زدایی به هیچ وجه امری منطقی و مناسب نخواهد بود و استفاده از مواد بازدارنده یا ممانعت کننده در ترکیبات اسیدی لازم و ضروری است. به عنوان بهترین اسید برای رسوب زدایی، می توان اسید دیسکلر را معرفی کرد. در این مقاله قصد داریم با بهترین اسید برای رسوب زدایی یا اسید دیسکلر آشنا شویم.
اسید دیسکلر چیست؟
اسید دیسکلر دسته ای از مواد رسوب زدا با پایه اسیدهای معدنی است که به عنوان ماده "بهترین اسید برای رسوب زدایی" از سطوح موجود در تاسیسات گرمایشی و سرمایشی، برج های خنک کننده، دیگ های بخار، بویلرها و .... به کار می رود. از آن جایی به این ماده بهترین اسید برای رسوب زدایی گفته می شود که می تواند 99% از رسوبات تشکیل شده در نقاطی که آب در سیستم گردش می کند را از بین ببرند.
مزیت برجسته استفاده از اسید دیسکلر به عنوان بهترین اسید برای رسوب زدایی در سیستم این است که هیچ گونه آسیبی به لوله ها و تاسیسات وارد نمی کند. اسید دیسکلر مناسب ترین اسید برای رسوب زدایی در سیستم های صنعتی محسوب می شود و با نام های مانند: رسوب بر صنعتی، جوهرنمک، اسید کلریدریک و دیسکلر مایع نیز شناخته می شود.
کاربردهای مهم اسید دیسکلر
اسید دیسکلر به دلیل مشکلاتی که رسوب گذاری در صنایع مختلف ایجاد می کند، تولید شده است تا با افزودن این محلول به سیستم از ایجاد این مشکلات جلوگیری شود. از جمله مهم ترین کاربردهای اسید دیسکلر یا بهترین اسید برای رسوب زدایی در تاسیسات صنعتی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• کارایی بیشتر در سیستم RO نسبت به سایر مواد رسوب زدا
• رسوب زدایی در دیگ های بخار
• شستشوی کندانسور چیلرها
• پاک کننده سطوح داخلی تاسیسات گرمایشی و سرمایشی
• رسوب زدایی از بویلرها
• شستشو و رسوب زدایی از انواع فیلترها
• شستشوی موتور خانه ها
ویژگی های اسید دیسکلر
برخی ویژگی ها و مزیت های اسید دیسکلرهایی که به عنوان "بهترین اسید برای رسوب زدایی" در سیستم های صنعتی استفاده می شوند، به شرح زیر می باشد:
• رسوب بری از سطح داخلی سیستم های برودتی
• اکسید کننده های دیگر اثری بر کاهش عملکرد آن ندارند.
• دارای ضریب حفاظت 99%
• حاوی ترکیبات آلی و معدنی لازم جهت حذف تمام رسوبات
• قدرت و پایداری بالا و رسوب زدایی سریع
• جلوگیری از خوردگی در فلزاتی مانند مس، روی، برنج، چدن و آلومینیوم
• ظرفیت بالا در حذف و حل لایه های اسیدی
• بدون نیاز به توقف سیستم
• حذف قدرتمند کلیه رسوبات آلی از سیستم
• عدم آلودگی زیستی
• مصرف انرژی کمتر
• عدم نیاز به انرژی حرارتی، هنگام استفاده در سیستم
• حفاظت از بخش های لاستیکی، پلاستیکی و فلزی سیستم
• حذف رسوبات حاصل از اکسیداسیون و در نتیجه افزایش عمر سیستم
ترکیب شیمیایی بهترین اسید برای رسوب زدایی
اسید دیسکلر عمدتا بر پایه اسید کلریدریک (HCl) و دیگر اسیدهای آلی و معدنی تولید می شوند، اما در میان این اسیدها، اسید کلریدریک در ساخت دیسکلرها بیش ترین کاربرد را دارد. این نوع مواد رسوب زدا در ترکیب شیمیایی خود دارای مقدارممانعت کننده (Inhibitor) هستند که با تشکیل یک لایه بر روی سطوح از ایجاد خوردگی در سطوح فلزی جلوگیری می کنند.
در ترکیب شیمیایی اسید دیسکلر یا بهترین اسید برای رسوب زدایی جهت نفوذ در رسوبات و رسوب زدایی موثرتر از ماده خیس کننده یا پایدارساز (Surfactant) نیز استفاده می شود.
روش استفاده از اسید دیسکلر
اسید دیسکلر به عنوان بهترین اسید برای رسوب زدایی بوی تند و زننده ای دارد، به همین دلیل در هنگام استفاده از آن لازم است که از تجهیزات حفاظت شخصی و ایمنی استفاده کنید. توصیه می شود که این مواد اسیدی را دور از نور مستقیم خورشید و در دمای بین 5 تا 50 درجه سانتیگراد نگهداری کنید.
نکته بسیار مهمی که در کاربرد اسید دیسکلر باید دقت شود، این است که پس از استفاده از آن در سیستم، به دلیل جداسازی رسوبات از جداره تاسیسات، رنگ آب شیری خواهد شد که این مساله نشان دهنده عملکرد مطلوب محلول دیسکلر می باشد. بنابر این در صورت زلال و بی رنگ بودن آب، لازم است که پس از محاسبه تقریبی رسوبات، از محلول بیش تری جهت رسوب زدایی استفاده گردد.
مقدار دیسکلر مورد نیاز به ضخامت رسوب تشکیل شده در سیستم بستگی دارد، اما به طور میانگین به ازای هر 1000 لیتر آب، از 330 لیتر محلول دیسکلر برای رسوب بری استفاده می شود. بنابراین، پیش از استفاده از این رسوب بر لازم است که نمونه رسوب آنالیز شود تا غلظت مورد نیاز مشخص گردد.
اسید دیسکلر را می توان به منبع ذخیره آب و یا هر نقطه ای که آب در حال گردش باشد، به آب اضافه کرد. در صورت استفاده از مقدار مناسبی از رسوب بر، ابتدا ماده شیری رنگی که حاوی رسوبات حل شده است از سیستم خارج می شود و پس از اتمام عملیات رسوب زدایی، آب زلال و شفاف خواهد شد. باید توجه شود که اگرچه دیسکلرها از خوردگی در تاسیسات جلوگیری می کنند، اما استفاده از این محلول می تواند به مرور زمان موجب خوردگی در سیستم شود.
مکانیزم رسوب زدایی اسید دیسکلر
رسوب (Scale) لایه جامدی از مواد غیر قابل حل در آب می باشد، که بر روی لوله ها و سطوح سیستم های حرارتی و برودتی ته نشین شده و با گشت زمان لوله ها و مسیر عبور آب را مسدود می کند. بروز این مشکل در صنایع می تواند سبب افزایش مصرف انرژی، کاهش عملکرد و آسیب به تاسیسات شود.
این رسوبات از نظر شیمیایی ترکیباتی از نمک های کلسیم و منیزیم (MgCO3 و CaCO3) و ... هستند که پس از واکنش با اسید دیسکلر به محلول انحلال پذیری (در آب) تبدیل می شوند که به آسانی شسته شده و هیچگونه آسیبی به لوله ها و فلزات نمی رساند.
انواع اسید دیسکلر
اسید دیسکلر مورد استفاده در صنایع بسته به کاربرد آنها به انواع زیر طبقه بندی می شوند:
• دیسکلر 25% (دیسکر معمولی)
• دیسکلر 33% (با نام اسید 1033)
• دیسکلر ویژه با اینهبیتور
• اسید دیسکلر الکترولیز (با میزان آهن بسیار پایین)
• اسید دیسکلر بدون بو
• اسید دیسکلر پودری
البته باید توجه شود که برای جلوگیری از خوردگی در فلزات به اسید دیسکلر، مقداری ماده محافظت کننده یا ممانعت کننده (inhibitor) نیز افزوده می شود. وبسایت تصفیه آب آبین عرضه کننده انواع مواد شیمیایی مورد استفاده در سیستم ها و تاسیسات صنعتی وابسته به آب و تصفیه آب صنعتی در ایران است که برای ارائه مشاوره رایگان از طریق تماس تلفنی در خدمت شما عزیزان می باشد.
