انواع تست کیفیت آب و چگونگی آن
آبی که روزانه برای آشامیدن، استحمام، شستشو و سایر موارد از آن استفاده می‌کنید، حتی آبی که در صنایع مختلف و کشاورزی مصرف می‌شود، باید کیفیت بالایی داشته باشد. در غیر این صورت ممکن است به سلامت محیط زیست، انسان‌ها و حیوانات آسیب برسد چرا که کیفیت آب در سراسر جهان رو به تضعیف است.
کیفیت آب کاملاً به فعالیت‌های انسانی وابسته نیست. عوامل دیگری مانند هوا، ارتفاع سطح دریا، تغییرات آب و هوایی نیز می‌توانند آلودگی آب را افزایش دهند.
موارد دیگری از قبیل سیستم‌های فاضلاب پرشده، زباله، فاضلاب حیوانات و مخلوط نیتروژن و فسفر در مسیرهای آب نیز خطر آلودگی را افزایش داده و هزینه‌ها در سیستم های تصفیه آب را بالاتر می‌برند.
در نتیجه برای جلوگیری از بروز این مشکلات باید کیفیت آب پیش از استفاده تست شود. در ادامه شما را با اهمیت تست کیفیت آب و انواع آن آشنا خواهیم کرد.
اهمیت تست کیفیت آب
آب به شدت تحت تأثیر آلاینده‌ها و آلودگی‌هایی که توسط صنایع و خانه‌ها منتشر می‌شوند، قرار گرفته است؛ مقادیر زیادی از فلزات سنگین و باکتری‌های خطرناک هر روز در منابع آبی مانند رودخانه‌ها رها می‌شوند.
فعالیت‌های کشاورزی نیز باعث افزایش آلودگی می‌شود؛ زیرا مواد شیمیایی مانند کودها و حشره‌کش‌ها از طریق نشت به آب زیرزمینی نفوذ می‌کنند. واحدهای صنعتی مقادیر زیادی گاز و عناصر سنگین مانند بی کربنات سدیم، آهن، روی، دی‌اکسید کربن، سولفات، کلراید و فلورید رها می‌کنند که ممکن است برای سلامتی انسان‌ها مهلک باشد.
کیفیت آب نشان‌دهنده سطح کیفیت قابل قبول آب برای مصرف انسان است. کیفیت آب به ترکیب آب تحت تأثیر فرآیندهای طبیعی و فعالیت‌های انسان بستگی دارد.
کیفیت آب بر اساس پارامترهای آب (فیزیکی، شیمیایی و میکروبیولوژیکی) مشخص می‌شود و اگر مقادیر از حدود قابل قبول فراتر روند، سلامت انسان در معرض خطر قرار می‌گیرد. تست کیفیت آب، اطلاعاتی درباره وضعیت آن ارائه خواهد داد.
با آزمایش آب در طول زمان، تغییرات کیفیت آب قابل مشاهده خواهد بود. پارامترهایی که حین تست کیفیت آب آزمایش می‌شوند شامل دما، pH، دلداری، شوری، نیترات و فسفات هستند.
آب در حال حرکت پیوسته در سطح، بالا و زیر زمین است. زمانی که آب از طریق زمین بازیافت می‌شود، بسیاری از مواد را در طول مسیر خود جذب می‌کند. کیفیت آب از مکان به مکان، با فصل‌ها و با انواع مختلف سنگ و خاکی که از آن عبور می‌کند، متغیر خواهد بود.
تست کیفیت باید ایمنی آب را از ۳ جهت بررسی کند:
1. میکروبیولوژیک: باکتری‌ها، ویروس‌ها، پروتوزوآها و کرم‌ها
2. شیمیایی: مواد معدنی، فلزات و مواد شیمیایی
3. فیزیکی: دما، رنگ، بو، طعم
آب نوشیدنی ایمن باید دارای ویژگی‌های میکروبیولوژیکی، شیمیایی و فیزیکی زیر باشد:
1. بدون میکروب
2. شامل میزان کمی از مواد شیمیایی سمی
3. کیفیت بالا
4. فاقد طعم و بی‌رنگ
پارامترهای شیمیایی تعیین کیفیت در تست کیفیت آب
مصرف آب آلوده بسیار خطرناک است و می‌تواند منجر به بیماری‌های جدی شود. بنابراین تصفیه آب بسیار مهم است و تست کیفیت آب باید قبل از مصارفی از جمله نوشیدن، پختن غذا یا حتی استفاده به عنوان افزودنی در محصولات غذایی، صورت گیرد.
آب می‌تواند علت حساسیت باشد و امروزه تعداد زیادی از بیماری‌ها به وسیله آب منتقل می‌شوند. چندین پارامتر به تعیین کیفیت آب کمک می‌کنند که در ادامه آن‌ها را بررسی می‌کنیم.
یون کلرید
غلظت یون‌های کلرید در سیستم‌های آب طبیعی به شدت پایین است و در آب آلوده افزایش می‌یابد. علاوه بر این، غلظت بالای یون‌های کلرید باعث شوری آب می‌شود و باعث زنگ زدن لوله‌های آب خواهد شد.
آمونیاک
تجزیه مواد آلی مانند پروتئین و اسید آمینه، غلظت آمونیاک در آب را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، استفاده از کلرآمین در فرآیند ضدعفونی آب نیز باعث افزایش آن می‌شود. غلظت NH3 در سیستم‌های آب زیرزمینی معمولاً 3 میلی‌گرم بر لیتر است. اگر غلظت آن بیشتر از 50 میلی‌گرم بر لیتر باشد، طعم و بوی خاصی به آب می‌دهد.
نیتریت
نیتریت یک واسطه بسیار ناپایدار است که در حین تبدیل NH2 به نیترات ایجاد می‌شود. در مجاورت هوا، نیتریت به نیترات اکسید می‌شود. در حالی که در شرایط بی‌هوازی، نیتریت به آمونیاک بدل خواهد شد.
اگر غلظت نیتریت در آب آشامیدنی بیشتر باشد، خطرات جدی برای سلامت مصرف‌کنندگان به همراه می‌آورد. بیماری ناشی از غلظت بالای نیتریت در نوزادان به نام سندرم کودک آبی است که با رنگ آبی پوست مشخص می‌شود. میزان نیتریت در آب آشامیدنی نباید از 3 میلی‌گرم بر لیتر بیشتر باشد.
نیترات
نیترات پایدارترین فرم اکسید شده‌ی نیتروژن است. نیترات در آب، از تجزیه مواد آلی و از تثبیت نیتروژن به وجود می‌آید. همچنین مانند نیتریت، نیترات نباید از 3 میلی‌گرم بر لیتر در آب آشامیدنی بیشتر باشد. این امر به دلیل آن است که نیترات در دستگاه گوارش نوزادان به نیتریت تبدیل شده و مسمومیت ایجاد می‌کند.
نیترات در سیستم‌های طبیعی آبی مانند دریاچه‌ها و آبگیرها بسیار مهم است چرا که غلظت بالای نیترات رشد سریع گیاهان آبی را تسهیل می‌کند و باعث اوتروفیکیشن (کاهش اکسیژن آب) می‌شود.
فسفات
فسفات در آب به شکل H2PO4-، پلی‌فسفات و فسفات آلی وجود دارد. منابع آبی فسفات از پسماندهای کشاورزی، فاضلاب و آب‌های صنعتی به دست می‌آید. فسفات برای انسان‌ها سمی نیست، اما در سیستم‌های طبیعی آبی مانند آبگیرها، به علت غلظت بالا، اوتروفیکیشن (کاهش اکسیژن آب و رشد بیش از حد جلبک) را تسهیل می‌کند.
سختی آب (TDS)
سختی موقت آب به علت رسوب کربنات و بیکربنات کلسیم و منیزیم است، در حالی که سختی دائمی آب به علت کلرید و سولفات کلسیم و منیزیم به وجود می‌آید. TDS متر در سنجش کیفیت آب نقش مهمی دارد.
آب بر اساس غلظت کربنات کلسیم به چند گروه تقسیم می‌شود:
• آب نرم: کمتر از 5 میلی‌گرم بر لیتر
• آب متوسط سختی: 50-150 میلی‌گرم بر لیتر
• آب سخت: 150-300 میلی‌گرم بر لیتر
• آب بسیار سخت: بیشتر از 300 میلی‌گرم بر لیتر
آب سخت برای استفاده صنعتی مناسب نیست. با این حال، سختی ناشی از MgSO4 اثرات منفی بر سلامت دارد. بنابراین، غلظت Mg++ در آب آشامیدنی نباید از 50 میلی‌گرم بر لیتر بیشتر باشد.
تقاضای بیولوژیکی اکسیژن (BOD)
تقاضای بیولوژیکی اکسیژن به مقدار اکسیژنی اشاره دارد که توسط ارگانیسم‌های زنده (میکروارگانیسم‌ها) برای تجزیه مواد آلی در آب به طور هوازی لازم است. BOD به طور مستقیم مقدار اکسیژن مورد نیاز برای تجزیه مواد آلی را اندازه‌گیری کرده و به طور غیرمستقیم مقدار مواد آلی قابل تجزیه در آب را اندازه می‌گیرد.
زمانی که مواد آلی قابل تجزیه به آب افزوده می‌شود، میکروارگانیسم‌ها از اکسیژن حل شده برای تجزیه مواد آلی استفاده می‌کنند. اگر نرخ مصرف اکسیژن در زمان تجزیه بیشتر از مقدار اکسیژن حل شده در آب باشد، مقدار اکسیژن حل شده به تدریج کاهش می‌یابد.
انواع روش‌های تست کیفیت آب چیست؟
آزمایشهای متنوعی برای تست کیفیت آب انجام می‌شود تا بتوان مشخص کرد آیا آب برای نوشیدن و مصرف در محیط خانگی ایمن است یا خیر. این آزمایش‌ها می‌توانند میزان آلودگی و مواد خاص موجود در منابع آب را تعیین کرده و در صورت نیاز به اقدامات بیشتر برای ایمن سازی آب، شما را آگاه کنند. در زیر، تعدادی از انواع روش‌های آزمایش آب ذکر شده‌اند.
آزمایشهای باکتری
یک سری از آلودگی‌های باکتریایی ممکن است به آب آسیب بزنند. یکی از شایع‌ترین باکتری‌ها، باکتری ای‌کولایی است که از مخلوط شدن با مواد مدفوع منشأ می‌گیرد و مصرف آن می‌تواند منجر به مشکلات جدی در سلامتی شود. آزمایش باکتری امری حیاتی است تا مشخص شود آیا آب مناسب برای نوشیدن و یا تماس با پوست است یا خیر.
آزمایشهای معدنی
تعداد آزمایشهای معدنی بسیار زیاد است. چندین آزمایش معدنی مهم و متداول شامل کلر و کلراید، نیترات و نیتریت، سرب، مس، آهن، روی، پتاسیم و سدیم است. این مجموعه گسترده از آزمایشهای معدنی حیاتی و مرتبط است تا به تعیین کیفیت آب کمک کند؛ زیرا مناطق و نواحی مختلف از زمین ممکن است مقادیر بیشتری از انواع خاصی از مواد معدنی داشته باشند. این اطلاعات نشان می‌دهد که در واقع آب نیاز به چه‌نوع تصفیه معدنی دارد.
آزمایش pH
مقدار pH یک اندازه‌گیری از غلظت یون‌های هیدروژن در یک محلول است. هر چه مقدار بیشتری از یون‌های هیدروژن در محلول وجود داشته باشد، آب اسیدی‌تر خواهد بود. اسیدیته تأثیر زیادی بر طعم آب دارد و همچنین می‌تواند بر سلامتی آب به عنوان یک نوشیدنی تأثیر بگذارد. مصرف آبی که دارای اسیدیته کافی نباشد، ممکن است باعث بروز بیماری شود.
تستر کیفیت آب: آسان ترین راه اطمینان از کیفیت آب
تست کیفیت آب پیش از مصرف آن، بسیار اهمیت دارد. لوازم زیادی وجود دارند که می‌توانند به شما در این کار کمک کنند. از جمله این وسایل می‌توان به تستر کیفیت آب، تستر شوری، EC متر، چکر فسفر و... اشاره کرد. شما می‌توانید هر یک از وسایلی که برای تست کیفیت آب نیاز دارید را از وب‌سایت فروشگاهی آبین تهیه کنید. همچنین با شماره 02179137 تماس بگیرید تا کارشناسان آبین شما را برای انتخاب محصول راهنمایی کنند.
