گیاهان گوشت خوار در آب های فوق خالص 

شاید برای شما جالب باشد که بدانید تمام ماهیت گیاهان گوشت خوار وابسته به محیطی است که در آن رشد می کنند. این گیاهان معمولا در محیط هایی زندگی می کنند که دارای فقر غذایی در آب و خاک است. همین موضوع باعث می شود تا گیاه برای تامین مواد مغذی موردنیاز به تغذیه از حشرات و جانوران نیاز پیدا کند. این گیاهان در نقاط مختلف جهان وجود دارند و با این حال بسیار کمیاب هستند، کمیاب بودن این گیاهان به دلیل خاص بودن محیطی است که در آن زندگی می کنند. بهترین زیستگاه برای رشد گیاهان گوشت خوار در باتلاق هاست، که آب به اندازه کافی در دسترس و خاک خالی از مواد مغذی می باشد.

گفته شد که گیاهان گوشتخوار برای ادامه زندگی به رشد در آب و خاک بدون هیچ ماده مغذی نیاز دارند. اما جالب است که بدانید اخیرا به دلیل استفاده زیاد از سوخت های فسیلی غلظت نیتروژن در خاک در سطح بالایی قرار گرفته و همین موضوع باعث شده تا این گیاهان برای رشد به حشرات نیازی نداشته باشند. در رابطه با همین موضوع اخیرا محققان دانشگاه لاف برا پی بردند، که در باتلاق های اروپای شمالی گونه ای از گیاهان گوشتخوار در مواجه با آلودگی گسترده منابع آب و خاک گیاهخوار شده اند. بنابراین می توان دریافت که آلودگی منابع آب و خاک در نهایت ماهیت و ویژگی این گیاهان را تحت تاثیر قرار می دهد. بعد از سوزاندن سوخت های فسیلی، آلودگی نیتروژن از طریق بارش باران های اسیدی به چرخه محیط زیست وارد شده و همین موضوع باعث آلایندگی منابع آب و خاک می شود. 

در ادامه به بررسی برخی از این گیاهان و اقلیم مورد نیاز برای حیات آن ها می پردازیم:

گیاه کوزه ای یا نپنتیس Nepenthes

این گیاه در جنگل های جنوب شرق آسیا رشد کرده و گاهی طول ساقه های آن تا 45 متر هم می رسد. ساختار گیاه کوزه ای به این صورت است که قسمت کوزه مانندی در آن وجود دارد و حدودا 3.7 لیتر مایع در آن جای می گیرد. اصلی ترین قربانی های این گیاه حشرات و قورباغه های کوچک هستند، بنابراین این گیاه هیچ نوع تهدیدی را برای انسان ها ایجاد نمی کند. این گیاه از بزرگترین گیاهان گوشتخوار محسوب می شود و گونه های متنوعی دارد و اقلیم مناسب برای رشد آن معمولا در مرداب ها و لجنزارهاست. 

گیاه شبنم خورشید

این گیاه به دلیل ظاهری که دارد حشرات را فریب می دهد. گیاه شبنم خورشید معمولا روی برگ هایش مایع چسبناکی را تولید می کند که همین موضوع باعث به دام افتادن حشرات می شود. زادگاه این گیاه در مناطق استوایی و معتدل در سراسر جهان است و مانند بیشتر گیاهان گوشتخوار در باتلاق ها رشد می کند. اما نکته مهم در رابطه با گیاه شبنم خورشید این است که قابلیت رشد در خاکی های شنی و اسیدی برای آن وجود دارد. این گیاه علاوه بر سایر ویژگی ها، قابلیت آفتاب گرایی دارد و حرکات خورشید را در آسمان دنبال می کند. 

گیاه کره ای یا بترورت Butterwort

از عجیب ترین گیاهان گوشتخوار است به این سبب که در شکاف سنگ ها و صخره ها رشد می کند و دارای گل هایی به رنگ بنفش و آبی است. برگ های این گیاه به صورت 3 و یا 6 تایی است و دارای دو نوع غدد ترشحی می باشد. به این صورت که غدد برآمده ماده چسبنده ای را برای به دام انداختن حشرات و غدد کوتاه موادی را که قابلیت هضم دارند را ترشح می کنند. اما نکته جالب این است که این غدد با ایجاد بو حشرات را به سمت گل جذب می کنند و در ادامه حشره به وسیله گیاه به دام می افتد و برگ ها به آرامی لوله می شوند و موجب هضم شدن حشره می شوند.

گیاه بلدرورت Bladderwort

این گیاه در برکه ها، دریاچه ها و یا نهرهایی که آب جریان آهسته ای دارد و به صورت کلی عمق آن کمتر از 60 سانتی متر است رشد می کند. ساختار این گیاه بدون ریشه و در نزدیکی سطح آب است و ساقه های آن در زیر آب منشعب می شود. برگ های این گیاه دارای کیسه های کوچک و سبکی هستند و به صورت کاملا شفاف رشد می کنند که مثانه نام دارند. این کیسه ها تله های ریز و تو خالی هستند که ورودی آن ها به صورت یک طرف است. اگر حشره آبزی کوچکی یکی از این چهار مثانه و یا تارهای محرک را لمس کند حشره به آن وارد شده و برخی از غدد آنزیم های لازم را برای هضم حشره ترشح می کنند. 

گل ساراسنیا Sarracenia

این گیاه گوشتخوار در سواحل شرقی آمریکای شمالی، تگزاس و جنوب شرقی کانادا می باشند. گیاه ساراسنیا حتما باید در محیطی با خاک ضعیف و مردابی و یا اسیدی رشد کنند تا نیتراتی در خاک وجود نداشته باشد و گیاه برای جذب نیترات به شکار حشرات نیاز پیدا کند. گیاه ساراسنیا در اوایل بهار شروع به گلدهی می کند. برگ های این گیاه به این شکل تکامل پیدا کرده اند که دارای رنگبندی خاصی برای جذب حشرات هستند و همین موضوع باعث به دام افتادن حشرات توسط گیاه می شود. این گیاه برای رشد باید در رطوبت بالا باشد و برای آبیاری آن از آب مقطر و سبک استفاده شود. 

گیاه جنلیسیا Genlisea

این گیاه دارای بوته های به هم فشرده و درهم است در مناطق مرطوب نیم کره جنوبی در آفریقا و آمریکا رشد می کند. گیاه جنلیسیا دارای ریشه های ظریفی است که توانایی جذب آب را ندارند و در مرداب ها رشد می کند. این گیاه دارای دو نوع برگ است که برگ های روی سطح توانایی فتوسنتز و غذاسازی را برعهده دارند و برگ های زیر سطحی می توانند حشرات را شکار کنند. برگ های زیر سطحی ساختاری شبیه به لوله های توخالی دارند و با فشار مکش پیوسته ای از آب بدن حشرات استفاده می کنند. 

گیاه دارلینگتونیا

این گیاه شباهت زیادی به مار کبری دارد و در دسته گیاهان گوشتخوار قرار می گیرد. این گیاه در شمال کالیفرنیا رشد می کند و دارای رنگ های سبز، زرد و قرمز با هاله هایی از سفید ارغوانی و قهوه ای است و همین شکل ظاهری آن را به مار کبری شبیه کرده است. گیاه دارلینگتونیا نسبتا کمیاب و در مرداب ها و باتلاق ها زندگی می کند. این گیاه بعد از جذب حشره آن را در ماده ای چسبنده و دارای کرک به دام می اندازد و با استفاده از شیره آن را هضم می کند. در صورتی که به نگهداری از این گیاه علاقمند هستید باید محیط مناسبی را با در نظر گرفتن نوع خاک، میزان نور، رطوبت و دما برای آن ایجاد کنید و از مهم ترین نکات در این زمینه استفاده از آب مقطر برای گیاه است. البته گیاه دارلینگتونیا برای رشد مناسب نیاز به قرارگیری در محیطی با دمای مشخص دارد، به این صورت که دما باید در اطراف ریشه و ساقه حدودا 15 درجه باشد.

گل رنگین کمان

این گیاه برای اولین بار در سال 1770 و در استرالیا کشف شد و از گونه های بیابانی گیاهان گوشتخوار محسوب می شود. اما علاوه بر این، نوع آبزی گیاه رنگین کمان هم وجود دارد و به این علت که دور ساقه آن نوعی ماده قرار گرفته و در بازتاب زیر نور آفتاب حالتی شبیه به رنگین کمان دارد به این شکل نام گذاری شده است. سرتاسر این گیاه دارای غده های چسبنده ای است تا وقتی حشره روی ساقه قرار می گیرد برگ های تیز آن بتوانند حشره را هضم کنند. 

گیاه آسیاب آبی 

به دلیل نحوه قرارگیری برگ ها به دور ساقه به آن آسیاب آبی گفته می شود. این گیاه بدون ریشه و تنها گونه ای از گیاهان آبزی می باشد که دارای ساقه های شناور است. گیاه آسیاب آبی در برخی کشورها مثل اروپا و استرالیا و در مرداب ها رشد می کند. این گیاه برای انجام عمل شکار به آب با دمای 20 درجه سانتی گراد نیاز دارد و تله های آن زیر آب عمل می کنند. گیاه آسیاب آبی دارای کرک هایی است که در صورت تماس با موجودات ریز و لاروها با ترشح آنزیم هایی حشره ها را هضم می کند. 

گیاه ونوس 

ونوس از معروف ترین نوع گیاهان گوشتخوار است که در مرداب های سواحل شرقی آمریکا رشد می کند و امکان پرورش آن در گلخانه ها هم وجود دارد. تله این گیاه از دو برگ تشکیل شده که به صورت کفه های صدف باز و بسته می شوند و بعد از این که حشره ای گیاه را لمس می کند تله بسته شده و حشره را به دام می اندازد. نکته جالب این است که امروزه از این گیاه به جای دستگاه های حشره کش در استرالیا استفاده می شود. این گیاه فقط حدود 3 تا 4 بار می تواند قبل از نابودی شکار کند.