همه آنچه در مورد سختی گیرهای آب باید بدانیم!
سختی گیرهای آب برای از بین بردن عوامل سختی آب شامل منیزیم و کلسیم مورد استفاده قرار می گیرند. سختی گیرهای آب در مقیاس خانگی تا کاربردهای صنعتی مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. در مقاله قبل در مورد سختی گیرهای آب و نحوه کار آنها مطالبی را توضیح دادیم، در این مقاله با ما همراه باشید تا در رابطه با دستگاه های سختی گیر، انواع روش های احیای آن و همه آنچه در مورد دستگاه های سختی گیر باید بدانید، مطالبی را با هم بررسی کنیم.
روش های احیای سختی گیر
سختی گیرهای آب با استفاده از یکی از دو روش: احیای در جهت یا خلاف جهت جریان بازسازی می شوند. توضیح هر یک از این دو روش در زیر آمده است:
1- چرخه احیا در جهت جریان سختی گیر
در احیای در جهت جریان، محلول آب نمک (حاوی سدیم یا پتاسیم) در همان جهتی که جریان آب وارد مخزن رزین می شود، وارد شده و به داخل رزین جریان می یابد و پس از احیای رزین، فرایند تبادل یونی دوباره اتفاق می افتد. اما این بار مبادله بر عکس اتفاق می افتد. هدف این کار، استفاده از یون های مثبت سدیم در محلول آب نمک برای جایگزینی یون های منیزیم و کلسیم متصل به دانه های رزین است. بنابر این همان طور که آب نمک روی دانه های رزین جریان دارد، نمک دانه های رزین را مجبور می کند، تا در ازای یون های سدیم، یون های منیزیم و کلسیم را آزاد کند.
همان طور که آب نمک بیش تری از رزین عبور می کند، غلظت زیادی از مواد معدنی سختی تشکیل شده و از سیستم خارج می شود، زیرا محلول آب نمک مواد معدنی سختی بیش تری را از طریق بستر فشار می دهد. تبادل مداوم و تبادل مجدد مواد معدنی و احیا تا زمانی که همه یون های سختی حذف شوند، ادامه می یابد تا فرایند احیا را کامل کند.
2- چرخه احیا خلاف جهت جریان سختی گیر
در احیای خلاف جهت جریان، آب از کف مخزن رزین، جایی که معمولا آب خارج می شود، وارد می شود. به طور معمول، احیا خلاف جهت جریان سختی گیر، حدود 75% نمک کمتر و 65% آب کمتر از چرخه احیا در جهت جریان استفاده می کند. در طول احیای خلاف جهت جریان، محلول آب نمک از پائین مخزن، جایی که دانه های رزین معمولا کمتر تخلیه می شوند، با فشار از بستر رزین بالا می رود. این یعنی مواد معدنی سختی کمتری برای شروع فرایند تبادل مجدد در طول چرخه احیا وجود دارد. آب نمک نیز تا زمانی که به بالای بستر رزین می رسد، یعنی جایی که آب سخت ابتدا وارد سختی گیر می شود، کمتر تخلیه می شود.
نکته: فرایند احیای رزین، به آرامی گلوله های نمک یا کلرید پتاسیم را در مخزن آب نمک حل می کند، بنابر این در برخی مواقع باید نمک بیش تری را به مخزن اضافه کنید. این که هر چند وقت یک بار باید به مخزن نمک، نمک را اضافه کنید به میزان آب مصرفی شما بستگی دارد.
سختی گیر آب چه چیزی را از آب حذف می کند؟
دستگاه های سختی گیر آب عمدتا کلسیم و منیزیم را از آب حذف می کنند، که دو عامل اصلی سخت شدن آب هستند. فرایند تبادل یونی هم چنین هر گونه یون دارای بار مثبت شامل مواد معدنی مانند آهن و منگنز را هدف قرار داده و از بین می برد. با این حال، سختی گیرهای آب تنها زمانی آهن محلول را حذف می کنند که در مقادیر کم باشد و بیش تر آهن در حالت محلول باشد. حذف آهن نامحلول یا آهن فریک با سختی گیر دشوارتر است، زیرا روی بستر رزین جمع می شود و در برابر چرخه شستشوی معکوس مقاومت می کند. آهن فریک باقی مانده در سیستم می تواند ذرات آهن را در آب تولید کند و دانه های رزین را کم اثر کند. هم چنین وقتی آهن محلول در معرض اکسیژن قرار می گیرد، اکسید شده و به آهن فریک تبدیل می شود.
این به این معنی است، که حتی اگر سختی گیر آب می تواند آهن محلول را حذف کند، اگر سطح آهن در آب شما زیاد باشد، مقداری از آن به حالت نامحلول تبدیل می شود. در این جا ترفند استفاده از محلول شیمیایی مناسب برای تمیز کردن بستر رزین و محافظت از آن است. هم چنین می توانید از فیلتر آهن یا سیستم اسمز معکوس برای حذف آهن از آب استفاده کنید.
مشکلات کیفیت آب که سختی گیر آنها را برطرف نمی کند!
در حالی که سختی گیرهای آب در حذف کلسیم و منیزیم از آب سخت به خوبی عمل می کنند، اما نمی توانند سایر مواد معدنی، گازها، مواد شیمیایی و سایر آلاینده هایی که باعث مشکلات آب آشامیدنی می شوند را حذف کنند. برای مثال آبی با بوی کم تخم مرغ فاسد دارای گاز سولفید هیدروژن محلول است، اما یک سحتی گیر آب هیچ کاری برای از بین بردن این بود انجام نمی دهد.
فراتر از آن، یک سختی گیر رزینی آب فلزات سنگین مانند سرب و مس را از بین نمی برد. در نتیجه شما باید یک سیستم تصفیه آب طراحی شده برای از بین بردن این آلاینده های اضافی داشته باشید، زیرا سختی گیر آب آنها را از بین نمی برد.
آیا نوشیدن آببا سختی پایین بی خطر است؟
آبی که سختی پایینی دارد به طور کلی برای نوشیدن بی خطر است. با این حال، یون های سدیم آزاد شده از دانه های رزین در طی فرایند تبادل یونی ممکن است برای برخی از افراد که در مناطقی با سطوح سختی آب بسیار بالا زندگی می کنند، مشکل ساز باشد. به طور معمول، مقدار سدیم در آب سختی گیری شده ناچیز است. برای مثال اگر آب نسبتا سختی دارید، 5 دانه رزین در هر گالن (حدود 86 ppm) است، که معادل 37 میلی گرم سدیم اضافه شده در هر لیتر آب می باشد. این مقدار کمتر از 2% سدیم مورد نیاز مصرف روزانه می باشد. با این حال اگر در منطقه ای زندگی می کنید، که آب بسیار سخت است (سطح سختی بیش از 200 ppm)، ممکن است مقدار زیادی سدیم از طریق آب آشامیدنی خود مصرف کنید.
و البته، این می تواند برای افراد مبتلا به فشار خون بالا و کسانی که نگران مصرف کلی سدیم خود هستند، بد باشد. مطمئنا برخی از رزین ها از کلرید پتاسیم استفاده می کنند، که بهتر از سدیم کلرید است و قیمت بالاتری نیز دارد.
آیا باید روی یک سختی گیر آب سرمایه گذاری کنم؟
تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری برای خرید سختی گیری رزینی آب یک موضوع ترجیحی و شخصی است. اگر علائم سختی آب را در خانه خود مشاهده کردید، ممکن است به یک سختی گیر آب نیاز داشته باشید. اما اگر نه، احتمالا به آن نیاز ندارید.
بدون استفاده از سختی گیر آب، رسوب در لوله ها تجمع می یابد و سرعت جریان آب محدود می شود. آب سخت می تواند طول عمر وسائل شما را کوتاه کند، که ممکن است باعث افزایش هزینه های آب و برق شود. علاوه بر این، اگر منبع آب شما سخت باشد، تعمیرات و تعویض مداوم متوقف نمی شود تا زمانی که یک سختی گیر آب برای محافظت از خانه خود نصب کنید.
سختی گیر آب چقدر هزینه دارد؟
بسته به نوع واحد، کیفیت و چندین پارامتر دیگر و هزینه نصب، هزینه سختی گیرهای آب متفاوت می باشد. در صورت نگهداری مناسب یک سختی گیر آب می تواند 15 سال یا بیش تر کار کند. برخی از مدل های آن نیز هزینه های نگهداری و عملیاتی کمی دارند.
علاوه بر این، رزین سختی گیر تبادل یونی در صورتی که به اندازه کافی شسته شود، عمر طولانی تری دارد. تنها هزینه واقعی ماهانه، پر کردن مخزن آب نمک با کلرید سدیم یا پتاسیم است. آبی با محتوای TDS و سطوح آهن، به نمک بیش تری برای سختی گیری آب به طور موثر نیاز دارد.
به هر حال وقتی هزینه های زیاد و مشکلات ایجاد شده روزانه ناشی از برخورد آب سخت را در نظر می گیرید، یک سختی گیر آب در نهایت سرمایه گذاری است که نه تنها مقدار قابل توجهی در پول شما صرفه جویی می کند، بلکه به سلامت شما نیز کمک می کند.
چه موقع باید سختی گیر آب نصب کنیم؟
اگر علائمی از سختی آب مانند گرفتگی لوله ها، لکه روی ظروف آشپزخانه، خشکی مو، پوشت و .. را مشاهده کردید، ممکن است زمان نصب یک دستگاه سختی گیر رزینی فرا رسیده باشد. با این حال، برای اطمینان از این که آب سخت مقصر است، توصیه می کنیم که از کیت تست سختی آب استفاده کنید تا منبع آب را از نظر سختی بررسی کنید.
کجا باید سختی گیر آب را نصب کنیم؟
در حالت ایده آل، باید سختی گیر آب را تا حد امکان نزدیک به نقطه ورودی آب به خانه نصب کنید، ترجیحا در جایی که سر راه نباشد و به راحتی به خط اصلی آب خانه شما متصل شود. در بیش تر موارد، می توانید از زیر زمین، گاراژ، اتاق ابزار یا محل خشک و هم سطح دیگری قبل از آبگرمکن برای این کار استفاده کنید. هم چنین سیستم سختی گیر باید نزدیک پریز برق و فاضلاب باشد تا محلول آب نمک را از چرخه احیا خارج کند.
دو اقدام احتیاطی دیگر این است، که فضای کافی در اطراف واحد برای سرویس دهی آسان وجود داشته باشد و اگر سختی گیر آب در ورودی و خروجی تعبیه نشده است، یک شیر بای پس را در لوله کشی خود نصب کنید. شیر بای پس به هدایت مجدد جریان آب به دور از دستگاه کمک می کند، که در صورت نیاز نگهداری یا نصب دستگاه بدون اختلال در تامین آب به بقیه خانه بسیار مفید است.
اما سختی گیر نباید در مکانی که ممکن است یخ زدگی رخ دهد، نصب شود. اگر انتظار می رود دمای مکانی که سختی گیر در آن نصب شده است به زیر 4 درجه سانتی گراد برسد، سیستم را تخلیه کرده و فشار آن را کاهش دهید تا از آسیب محافظت شود. هم چنین سیستم سختی گیر را در فضای باز به خصوص زیر نور مستقیم خورشید نصب نکنید.
چگونه باید سختی گیر آب را نصب کنیم؟
اکثر تولید کنندگان دستگاه های سختی گیر توصیه می کنند، که یک لوله کش خوب برای نصب سیستم خود پیدا کنید. اما در این جا قصد داریم، برای شما توضیح دهیم که چگونه می توانید با خیال راحت با این پروژه به تنهایی مقابله کنید.
1- مکان نصب را آماده کنید: محل نصب را تمیز و جارو کنید تا گرد و غبار و زباله ها پاک شوند.
2- سختی گیر را تراز کنید. مطمئن شوید که سیستم به درستی قرار گرفته است و ورودی متصل به منبع آب و خروجی به به جهت آبگرمکن است.
3- آب خانه خود را در خط اصلی قطع کنید. آخرین چیزی که شما می خواهید این است که آب در طول مراحل نصب از لوله های خراج شود. برای جلوگیری از این امر، آب خانه خود را قطع کنید و آب و برق آبگرمکن را نیز قطع کنید.
4- خطوط آب را تخلیه کنید. برای اطمینان از این که تمام آب از منبع آب خانه شما خارج شده است، چند شیر طبقه پائین را باز کنید.
5- با کاتر لوله خط اصلی تامین آب را برش دهید. از یک لوله بر برای برش لوله اصلی آب منتهی به خط تغذیه استفاده کنید. از آن جایی که شما در حال نصب یک دستگاه سختی گیر کل خانه هستید، باید خط ورودی و خروجی را مستقیما به خط اصلی آب متصل کنید.
6- لوله ها را اندازه گیری، برش و نصب کنید. لوله ها را اندازه گیری کرده و برش دهید تا جا بیفتد و قبل از اتصال لوله به شیر بای پس، روی اتصالات لحیم کنید.
7- شیلنگ تخلیه را به سختی گیر ببندید، سپس آن را به جایی که تخلیه وارد می شود وارد کنید. از آن جایی که سختی گیر باید محلول آب نمک را پس از چرخه احیا دور بریزد، باید شیلنگ تخلیه را محکم ببندید و آن را فاضلاب اختصاصی وارد کنید. انتهای شیلنگ باید حداقل دو اینچ بالاتر از سوراخ تخلیه باشد تا از برگشت مجدد فاضلاب جلوگیری شود.
8- لوله سر ریز مخزن آب نمک را وصل کنید. لوله های سر ریز هم چنین به جلوگیری از سر ریز شدن مخزن آب نمک کمک می کنند.
9- سیستم سختی گیر را روشن کنید. شیر را روی حالت بای پس بچرخانید و آب را از طریق سیستم فلاشینگ کنید تا هر گونه رسوب با زباله از بین برود. شیر را خیلی آهسته باز کنید تا آب وارد شود و در عین حال هوای داخل لوله ها آزاد شود. دستور العمل سازنده را برای تنظیم برنامه شستشو و اضافه کردن نمک به مخزن دنبال کنید.
نکته: مراحل بالا روند نصب استاندارد برای یک سیستم سختی گیر آب کل خانه را تشریح می کند. حتما راهنمای دستور العمل سازنده دستگاه سختی گیر آب خریداری شده را بخوانید و طبق آن برای نصب اقدام کنید، زیرا برخی از واحدهای آب متفاوت طراحی شده اند و فرایندهای نصب آنها نیز با هم متفاوت می باشد.
آیا سختی گیر آب نیاز به نگهداری دارد و چقدر عمر می کند؟
سختی گیرهای آب در اوج کارایی نیاز به نگهداری و در برخی موارد تعمیر دارند. سختی گیرهای مبتنی بر نمک نیاز دارند که شما سدیم کلرید بیش تری را به صورت دوره ای به مخزن نمک اضافه کنید. اما اگر نگران محتوای سدیم آب با سختی پایین هستید، می توانید به جای آن از کلرید پتاسیم استفاده کنید که قیمت بالاتری هم دارد. خوشبختانه سیستم های سختی گیر بدون نمک مانند سختی گیرهای بدون نمک، معمولا به تعمیر و نگهداری کمتری نیاز دارند، زیرا از نمک یا برق استفاده نمی کنند و آب را نیز هدر نمی دهند.
به طور کلی، سختی گیرهای آب می توانند 15 سال عمر کنند، اما با نگهداری مناسب، عمر طولانی تری دارند. اطمینان از خالی نشدن نمک مخزن آب نمک و محافظت از بستر رزین در برابر سطوح بالای آهن و منگنز، دستگاه را محافظت می کند و طول عمر آن را افزایش می دهد. پاک کننده های رزین می توانند چرخه احیا را افزایش داده و به از بین بردن دانه های مواد معدنی سخت کمک کنند.
رزین های سختی گیر معمولا در صورت نگهداری خوب می توانند حدود 10 تا 20 سال دوام بیاورند، اما آب کلر دار می تواند به سرعت ظرفیت تبادل یونی دانه های رزین را از بین ببرد. رسوب نیز می تواند به صفحات و انژکتورهای داخل شیر سختی گیر آسیب بزند، بنابر این عاقلانه است که قبل از سختی گیر یک فیلتر رسوب گیر نصب کنید، به خصوص اگر از آب چاه استفاده می کنید.
با مطالبی که در این مقاله گفته شد، واضح است که یک سختی گیر آب یک دارایی برای خانه ها به ویژه آنهایی که در مناطقی با آب بسیار سخت هستند، می باشد. اگر می خواهید در مورد سختی گیرهای آب بیش تر بدانید یا برای انتخاب بهترین دستگاه سختی گیر برای خانه خود یا کاربرد صنعتی نیاز به مشاوره دارید، می توانید از طریق شماره های سایت با کارشناسان آبین در ارتباط باشید.