کشف آب و امکان حیات در قمر اروپا 

کشف آب و امکان حیات در قمر اروپا 


 

قمر اروپا یکی از قمرهای سیاره مشتری است. سیاره مشتری دارای قمرهای متعددی است که به بزرگ ترین آنها قمرهای اصلی یا گالیله ای گفته می شود؛ زیرا توسط گالیله و در سال 1610 کشف شدند. در ابتدا گالیله تصور می کرد که این اجرام، ستارگان ثابتی هستند، اما با بررسی بیش تر متوجه شد که رفتار آنها با ستارگان متفاوت است. او فهمید این اجرام به دور سیاره مشتری می چرخند.


نامگذاری این اجرام نیز داستان مفصلی داشت، که از حوصله این بحث خارج است. سرانجام این قمرهای گالیله ای سیاره مشتری با عناوین قمر آیو، اروپا، گانیمد و کالیستو نامگذاری شدند. گالیله در همان زمان، طرح شماره گذاری قمرها را نیز اختراع کرد، که بر اساس فاصله از سیاره مادر خود به هر قمر عددی تخصیص داده می شود. هر چه فاصله قمر از سیاره بیش تر باشد، مقدار این عدد نیز افزایش می یابد. 


طبق این طرح، قمرهای آیو، اروپا، گانیمد و کالیستو به ترتیب به نام های مشتری 3، 2، 1 و چهار نام گذاری شدند. قمر اروپا نام خود را از نام اشراف زاده ای فنیقی در افسانه ها گرفته است. این قمر مشتری کوچک ترین قمر گالیله ای و کمی از ماه کوچک تر است. سطح قمر اروپا، از یک لایه آب در اطراف گوشته تشکیل شده است، که بخش بالایی آن یخ جامد است و تصور می شود قسمت پایین آن آب مایع باشد. 


ویژگی های منحصر به فرد قمر اروپا


یکی از ویژگی های مهم قمر اروپا درجه بالای بازتاب نور در آن است. هم چنین پوسته یخی این قمر باعث شده است درجه بازتابش آن به 0.64  برسد، که در میان قمرهای سامانه خورشیدی، یکی از بالاترین درجه های بازتاب را دارد. دانشمندان با بررسی تصاویر ارسالی از فضاپیمای گالیله، به این نتیجه رسیده اند که اروپا هسته ای آهنی و گوشته ای سنگی دارد و از سنگ های سیلیکاتی ساخته شده است. 


از این نظر قمر اروپا، تا حدودی شبیه زمین است، اما در اروپا برخلاف بخش های درونی زمین، داخل لایه سنگی آن از یخ پوشیده شده است، که ضخامتی حدود 100 کیلومتر دارد. دانشمندان بر این باورند که در زیر لایه یخی اروپا، اقیانوسی وجود دارد که ممکن است امکان شکل گیری حیات در آن باشد. به همین دلیل توجه دانشمندان نسبت به این قمر سیاره مشتری، بیش از پیش جلب شده است. 


سطح قمر اروپا ار اقیانوسی از آب شور تشکیل شده است و به این دلیل که این قمر از خورشید فاصله زیادی دارد، این اقیانوس به شکل کنونی و  منجمد آن در آمده است. علاوه بر این، در سطح یخی قمر اروپا شکاف هایی وجود دارد. به نظر دانشمندان، این احتمال وجود دارد که هنگامی که مدار اروپا، آن را نزدیک سیاره مشتری می برد، جزر و مد اقیانوس پنهان در زیر یخ بیشتر شده و در نتیجه شکاف هایی در سطح یخی ایجاد می شود.


گاهی اوقات، آب اقیانوس پنهان قمر اروپا مانند گدازه های آتشفشان فوران می کند و باعث ایجاد کوه های یخی در سطح آن می شود. همان طور که در سال 2013، تصاویر ارسالی از هابل، نشان می دهد که آبفشانی از بخار آب در قطب جنوب این قاره کشف و به تدریج ناپدید شد. این پدیده می تواند نشان دهنده یک رویداد چرخه ای باشد.


نکته قابل توجه این است که در صورت اثبات وجود این اقیانوس: حجم آب قمر اروپا برابر با دریاچه های بزرگ در آمریکای شمالی است.


آیا امکان حیات در قمر اروپا وجود دارد؟


به دلیل وجود آب در زیر لایه یخی اروپا، باعث شده است دانشمندان این قمر را به عنوان یکی از نقاط سامانه خورشیدی برای شکل گیری و وجود حیات بدانند. کوین هند، اختر فیزیک دان ناسا، می گوید: "داستان حیات بر روی زمین شاید از اقیانوس ها شروع شده باشد". بنابر این هر جایی که آب مایع وجود داشته باشد، امکان حیات نیز وجود خواهد داشت.


در نتیجه اقیانوس مایعی که در زیر سطح یخی اروپا تشکیل شده است، شاید محتمل ترین نقطه در سامانه خورشیدی باشد که می توان در آن به دنبال حیات بود. 


در کشف این قمر و امکان حیات در آن، ماموریت گالیله نقش به سزایی داشته است. تصاویر ارسال شده شواهد بسیار قدرتمندی از وجود اقیانوس پنهان در بخش سنگی قمر اروپا را نشان می دهند. هم چنین چرخه مواد میان بستر اقیانوس این قمر و صفحه یخی آن می تواند منابع انرژی شیمیایی برای ایجاد شکل ساده ای از حیات را در سطح قمر اروپا فراهم کند. 

آیا امکان حیات در قمر اروپا وجود دارد؟


احتمال حیات در قمر اروپا بیش تر است یا مریخ؟


پروژه گالیله که در سال 1989 توسط ناسا آغاز شد، باعث تامین حجم زیادی از اطلاعات شد، که تا کنون درباره سیاره مشتری و قمرهای آن از جمله اروپا در اختیار دانشمندان قرار داده است. پس از آن و با کشف وجود آب و حیات در قمر اروپا، توجه دانشمندان برای انجام تحقیقات بر روی این قمر مشتری روز به روز افزایش یافت. 


گروهی از دانشمندان پس از بررسی های مداوم، به این نتیجه رسیده اند که بعد از زمین، قمر اروپا محتمل ترین مکان در کیهان است، که امکان وجود حیات بر روی آن وجود دارد. طبق پیش گویی ها، اروپا ششمین قمر نزدیک به مشتری است، که احتمال دارد بیش از مریخ محور اکتشافات و تحقیقات دانشمندان در آینده قرار گیرد.


پروفسور رونالد گریلی و محققان دانشگاه آریزونا می گویند: "ناسا در ماموریت بعدی خود به سیارات منظومه شمسی باید توجه خاصی به قمر مشتری (اروپا) داشته باشد، زیرا این قمر از برترین گزینه های جست و جوی حیات در میان سایر گزینه ها به شمار می رود".


در ادامه برای علت این موضوع گفته می شود که، وجود مواردی مانند اقیانوس موجود در این قمر، پوسته نازک یخ و حضور اکسیدان ها، باعث شده است احتمال تبدیل اروپا به مکانی قابل سکونت حتی بیش تر از سیاره مریخ باشد.


با کشف جدید ناسا و احتمال قوی وجود آب در قمر اروپا، در میان فواره های بخار آن، این احتمال وجود دارد که در پروژه های آینده بودجه لازم برای ارسال کاوشگر به قمر اروپا تامین شود. شاید این بار قمر اروپا در کشمکش بررسی امکان حیات در میان دیگر سیارات منظومه شمسی (علاوه بر زمین)، گوی سبقت را از مریخ برباید.


فضاپیمای Europa Clipper به دنبال کشفیات جدید در اروپا


اطلاعات ارسال شده از تلسکوپ فضایی هابل و بررسی و تحلیل مجدد داده های فضاپیمای گالیله این موضوع را نشان می دهد، که فوران مواد از اقیانوس زیر سطحی اروپا تا ارتفاع 160 کیلومتری از سطح آن بالا می روند. در صورتی که این آبفشان ها واقعا وجود داشته باشند، این امکان را به فضاپیما می دهند، تا بدون حفاری بتواند از مواد اقیانوس زیر سطحی اروپا نمونه برداری کند.


ناسا هنوز به طور قطعی اعلام نکرده است، که تصاویر دریافتی از قمر اروپا، مربوط به فوران آب می باشند، ولی در صورتی که این موضوع در سفرهای اکتشافی آینده تایید شود، به احتمال زیاد منشأ آن اقیانوس آب شور بزرگی است که زیر سطح یخی اروپا پنهان شده است. 


در هر صورت اقیانوس اروپا می تواند مکانی جذاب برای بازدید فضاپیماها باشد. در همین راستا، ناسا در حال حاضر در حال ساخت یک سفینه فضایی برای انجام تحقیقات گسترده در رابطه با اثبات وجود آب در قمر اروپا می باشد. نام پروژه ناسا برای انجام این کار، Europa Clipper می باشد، که احتمالا در سال 2020 آغاز می شود. پروژه اروپا کلیپر شامل ارسال یک وسیله نقلیه به قمر اروپا است، تا به صورت دوره ای روی سطح آن پرواز کند و اطلاعاتی را جمع آوری کند. 


به گفته دانشمندان ناسا، در این ماموریت نیز مانند تلسکوپ هابل از دوربین فرا بنفش استفاده می شود، اما تصاویر از فاصله نزدیک تری ثبت خواهند شد. قرار است فضاپیمای Europa Clipper به تجهیزات بهینه ای مجهز شود، تا بتواند جنس ذرات اطراف قمر اروپا را تشخیص دهد. جیم گرین، مدیر بخش علوم سیاره ای ناسا می گوید: "اگر همان طور که حدس می زنیم، در قمر اروپا فواره های آب وجود داشته باشد، ما با ماموریت "Europa Clipper" آماده روبرو شدن با آن هستیم."

منبع: abin.ir
تعداد بازدید: 0
تعداد نظرات: 0
زهرا منتظری
نویسنده یا مترجم: زهرا منتظری
اولین نظر را شما ثبت کنید
ارسال نظر